Od dłuższego czasu nie jest dobrze?
Sprawdź, gdzie możesz znaleźć pomoc - pamiętaj, nie jesteś sam_a!
Jakich informacji szukasz?
Wybierz odpowiednią kategorię lub przejrzyj całą stronę.
Czym jest kryzys?
- Kryzys jest reakcją na trudną sytuację, która w odczuciu danej osoby przekracza jej dotychczasowe możliwości radzenia sobie z trudnościami. Nie można wykorzystać swoich umiejętności rozwiązywania problemów, bo stały się już niewystarczające.
- Te same wydarzenia dla jednych mogą być kryzysami, a dla innych nie. To, czy dana osoba doświadcza kryzysu psychologicznego, zależy od jej subiektywnego odczucia względem danej sytuacji.
- Kryzys ma charakter przejściowy - na szczęście z czasem mija!
- W ciągu życia każdy z nas doświadczył lub doświadczy kryzysów o różnej charakterystyce. Są one naturalne i wpisane w ludzką egzystencję.
- Kryzys mimo bolesnego i nieprzyjemnego przebiegu może być szansą na rozwój i zdobycie nowych umiejętności. Kryzys wystawia nas na wyzwania i zmusza do poszukiwania nowych, nieznanych nam dotychczas rozwiązań.
- Może prowadzić (ale nie musi!) do pojawienia się zaburzeń psychicznych. Dlatego, aby temu zapobiec, warto korzystać z pomocy, gdy tylko tego potrzebujemy!
Jakie są objawy kryzysu?
- Występowanie silnych emocji, które mogą zaburzać (lub nawet uniemożliwiać) nasze codzienne funkcjonowanie. Człowiek przeżywający kryzys może mieć poczucie: bezradności, braku kontroli czy braku sensu.
- Trudności dotyczące obszaru świadomości czy przebiegu procesów poznawczych. Należą do nich między innymi problemy w zakresie: orientacji w miejscu i czasie, koncentracji, spostrzegania, logicznego myślenia, czy zdolności do realistycznej oceny rzeczywistości.
- Mogą pojawić się również dolegliwości somatyczne (np. problemy ze snem, bóle i zawroty głowy lub wręcz przeciwnie: brak odczuwania bólu, głodu itp.). Występowanie i stopień nasilenia objawów jest różny u różnych osób.
Co ważne objawy kryzysu mogą być zbliżone do objawów zaburzenia psychicznego. W kryzysie istotne jest to, że jest on powiązany z konkretnym zdarzeniem krytycznym i po zastosowaniu metod interwencji kryzysowej jego objawy z czasem ustają. Natomiast objawy zaburzeń psychicznych wymagają innych form pomocy, na przykład diagnozy, konsultacji psychologicznej czy psychoterapii.
Bez względu na to, czy mierzysz się z kryzysem czy podejrzewasz u siebie zaburzenie psychiczne - poszukaj wsparcia i pomocy!
Gdzie znaleźć natychmiastową pomoc?
Numery telefonów zaufania oraz kilka słów o Ośrodkach Interwencji Kryzysowej i szpitalach psychiatrycznych.
Numery telefonów zaufania
Potrzebujesz porozmawiać o swoich problemach “na już” i/lub podzielić swoimi trudnymi emocjami? A może chcesz podpytać, gdzie dokładnie znaleźć pomoc i co robić?
Warto zadzwonić wtedy na jeden z telefonów zaufania - dyżurujący tam Specjaliści udzielą Ci wsparcia. Kontakt jest zazwyczaj anonimowy i darmowy. Więcej szczegółów oraz dokładne godziny funkcjonowania danego telefonu znajdziesz klikając w wybrany numer.
Wsparcie dla osób dorosłych
- Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym tel. 800 70 222
- Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji tel. 22 594 91 00
- Telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym tel. 116 123
Wsparcie dla dzieci i młodzieży
- Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111
- ITAKA Telefon Zaufania Młodych tel. 224 848 804
Wsparcie po stracie bliskiej osoby
- Linia wsparcia dla osób po stracie bliskich Nagle Sami tel. 800 108 108
Wsparcie w sytuacji przemocy
- Niebieska Linia tel. 800 120 002
- Centrum Praw Kobiet tel. 800 107 777
- Telefon zaufania dla dotkniętych przemocą seksualną w Kościele tel. 800 280 900
- Anonimowa policyjna linia dla doświadczających przemocy tel. 800 120 148
Wsparcie skierowane do osób LGBTQIAP+ i ich bliskich
- Telefon Zaufania LAMBDA LGBT+ tel. 22 628 52 22
Wsparcie w kwestii uzależnień
- Pomarańczowa Linia – program informacyjno-konsultacyjny dla rodziców dzieci pijących alkohol i zażywających narkotyki tel. 801 140 068
- Uzależnienia behawioralne tel. 801 889 880
- Telefon Zaufania Uzależnienia tel. 800 199 990
Ośrodki Interwencji Kryzysowej
Doświadczając kryzysu warto zgłosić się do specjalistycznego ośrodka interwencji kryzysowej, który oferuje bezpłatną, natychmiastową i zazwyczaj interdyscyplinarną pomoc w sytuacji kryzysu. Na terenie każdego powiatu powinien znajdować się przynajmniej jeden taki ośrodek.
W ośrodkach interwencji kryzysowej pracują interwenci kryzysowi, czyli osoby posiadające specjalistyczną wiedzę z zakresu psychologii kryzysu. Ośrodki interwencji kryzysowej udzielają pomocy w zakresie wszystkich rodzajów kryzysów – od kryzysów rozwojowych po kryzysy traumatyczne. To, czy dana osoba doświadcza kryzysu psychologicznego, zależy od jej subiektywnego odczucia względem danej sytuacji. Te same wydarzenia dla jednych mogą być kryzysami, a dla innych nie. Wsparcie instytucji trwa dopóki sytuacja związana z kryzysem nie zostanie opanowana. Do przykładowych powodów zgłoszenia się do ośrodka interwencji kryzysowej należą:
- problemy małżeńskie,
- zdrada,
- przemoc w rodzinie,
- próby samobójcze,
- uzależnienia,
- kłopoty finansowe,
- samotność,
- problemy mieszkaniowe,
- silne przeżywanie procesu żałoby,
- doświadczenie gwałtu,
- pożar,
- wiadomość o ciąży itd.
Do ośrodka interwencji kryzysowej można zgłosić się również w przypadku, gdy ktoś nam bliski doświadcza kryzysu, a my chcielibyśmy dowiedzieć się w jaki sposób możemy tę osobę wesprzeć i co możemy zrobić. W takiej sytuacji pomoc będzie miała charakter bardziej psychoedukacyjny i wspierający.
Niektóre ośrodki interwencji kryzysowej oferują także możliwość tymczasowego noclegu, skierowaną głównie dla osób znajdujących się w sytuacji zagrożenia zdrowia i/lub życia (np. kobietom i/lub dzieciom doświadczającym przemocy domowej).
Szpital psychiatryczny
Czasami w przypadku kryzysu psychicznego niezbędny jest pobyt w szpitalu psychiatrycznym, aby poczuć się lepiej. Znajdziesz tam całodobową pomoc zespołu Specjalistów_tek - często lekarzy psychiatrów, jak i psychologów/psychoterapeutów.
Dzięki przybyciu na oddział można przeprowadzić obserwację pacjenta podczas trwania doby, zdiagnozować i na podstawie wszystkich zebranych informacji, dobrać efektywne metody i techniki leczenia oraz zabezpieczenie farmakologiczne.
Skierowanie do szpitala psychiatrycznego może wystawić każdy lekarz - zarówno psychiatra, jak i na przykład lekarz rodzinny. W sytuacji krytycznej można natomiast dzwonić na numer 112.
Samopomoc - co zrobić, gdy pojawią się trudne myśli?
Przeczytaj, jak zadbać o siebie!
Znajdż bezpieczne miejsce
Warto zmienić pokój czy przestrzeń, w której się przebywa, zmienić nasze otoczenie. Udaj się w miejsce, w którym czujesz się bezpiecznie, z dala od potencjalnie niebezpiecznych przedmiotów/sytuacji. Być może do takiego, w którym będą inni ludzie gotowi do rozmowy lub w którym będzie można w spokoju zatelefonować do bliskiej osoby czy na telefon zaufania.
Spróbuj rozproszyć trudne myśli
Warto spróbować zrobić choć niewielki krok, by rozproszyć trudne myśli i odzyskać nad nimi kontrolę/zmienić nieco postrzeganie sytuacji. Zapisz wcześniej czynności, które mogą pomóc w przekierowaniu myśli. W trudnym momencie spróbuj wykonać jedną z nich. Może to być, np. słuchanie muzyki/rozmowa z bliską osobą/czytanie książki/ćwiczenia fizyczne/sprzątanie itp.
Powiedz komuś
Pamiętaj o tym, że nie jesteś sam_a. Powiedz komuś o tym, jak się czujesz - czasami nawet najbliższe osoby mogą nie zauważyć, że jest u nas gorzej, dopóki im tego nie powiemy. Podzielenie się swoimi emocjami i myślami oraz wsparcie drugiej osoby może być niezwykle cenne.
Jak wybrać Specjalistę_tkę?
Jesli mierzysz się z kryzysem i czujesz, że potrzebujesz wsparcia i/lub podejrzewasz u siebie zaburzenia psychiczne (np. depresję) - skorzystaj z pomocy Specjalisty_tki! W przypadku kryzysu warto umówić spotkanie u psychologa, który jest dodatkowo Interwentem Kryzysowym. W przypadku zaburzeń psychicznych, warto umówić się do psychologa, który jest również Diagnostą Psychologicznym.
Regularne wizyty u psychologa/psychoterapeuty mogą być stałym wsparciem w kryzysie/chorobie, jednak w niektórych sytuacjach (np. w przypadku depresji) branie dodtkowo leków będzie niezbędne. Wtedy niezbędna będzie także wizyta u psychiatry.
Lista przydatnych artykułów
- Pierwsza wizyta u psychoterapeuty
- Przez burzę życiową - strategie na przetrwanie kryzysów
- Mam kryzys – czyli właściwie co?
- Mity i błędne przekonania na temat psychoterapii
- Specjalizacje w obszarze psychologii
- Kto może prowadzić konsultacje psychologiczne i psychoterapię? Prawo zawodu psychologa
- Poradnictwo psychologiczne a psychoterapia. Co wybrać?
- Rozmowa, która leczy. O skuteczności psychoterapii
- Nurty psychoterapeutyczne - dlaczego warto je znać?
