Left Arrowwróć do obszarów pomocy

Borderline – przyczyny-objawy i metody leczenia

Osobowość borderline to złożone zaburzenie psychiczne, które może znacząco wpływać na życie osoby dotkniętej tym schorzeniem oraz jej bliskich. W tym artykule przyjrzymy się bliżej przyczynom, objawom i metodom leczenia tego zaburzenia.

BorderLine
Explanation default

Czym jest osobowość borderline?

Borderline to poważne zaburzenie osobowości, które charakteryzuje się przede wszystkim znaczną niestabilnością emocjonalną oraz problemami w relacjach międzyludzkich. Osoby dotknięte tym zaburzeniem doświadczają intensywnych wahań nastroju i mają trudności w określeniu własnej tożsamości, a także często zmieniają swoje cele życiowe i wartości. Zaburzenie to diagnozuje się najczęściej u młodych dorosłych i w okresie późnej adolescencji, choć pierwsze symptomy mogą pojawić się już we wczesnym okresie dojrzewania. 

Według badań, borderline dotyka od 1,6% do 5,9% ogólnej populacji, przy czym częściej diagnozowane jest u kobiet niż u mężczyzn. Warto zauważyć, że zaburzenie to częściej występuje w środowiskach miejskich oraz wśród osób o niższym statusie społeczno-ekonomicznym, jednak te zależności wymagają jeszcze dokładniejszych badań. Osoby cierpiące na borderline wymagają specjalistycznej pomocy psychologicznej i psychiatrycznej, gdyż zaburzenie to znacząco wpływa na jakość ich życia i funkcjonowanie społeczne.

Jakie są objawy osobowości borderline?

Osobowość borderline charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, które znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie osoby dotkniętej tym zaburzeniem. Kluczowe symptomy obejmują:

SYMPTOM_1

Intensywne i niestabilne emocje

Osoba może w ciągu jednego dnia przechodzić od euforii do głębokiego smutku.
SYMPTOM_2

Trudności w regulacji nastroju

Nawet drobne sytuacje mogą wywoływać nieproporcjonalnie silne reakcje emocjonalne
SYMPTOM_3

Problemy z utrzymaniem stabilnych relacji

Związki często charakteryzują się skrajnościami: od idealizacji do całkowitej dewaluacji partnera.
SYMPTOM_4

Głęboki lęk przed porzuceniem

Paraliżujący strach przed opuszczeniem prowadzi do desperackich prób zatrzymania bliskich osób przy sobie.

Impulsywność i zmienność nastrojów u osób z borderline

Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów osobowości borderline jest skrajna impulsywność połączona z gwałtownymi zmianami nastroju. Osoby dotknięte tym zaburzeniem często doświadczają intensywnych epizodów emocjonalnych, podczas których mogą przechodzić od euforii do głębokiego poczucia beznadziejności i smutku w bardzo krótkim czasie.

Ta niestabilność emocjonalna często prowadzi do podejmowania ryzykownych decyzji, takich jak nadmierne wydatki, angażowanie się w niebezpieczne zachowania seksualne czy nadużywanie substancji psychoaktywnych. Są to często jedyne im znane metody poradzenia sobie z cierpieniem. Osoby z borderline mają znaczące trudności z przewidywaniem własnych reakcji emocjonalnych, co dodatkowo komplikuje ich codzienne funkcjonowanie i relacje interpersonalne.

Czy wiesz, że aż 5,9% populacji doświadcza w swoim życiu borderline?

Leczenie borderline przynosi korzyści takie jak:

    1

  1. Lepsze zrozumienie i kontrola emocji. Psycholog może pomóc w identyfikacji źródeł problemów emocjonalnych oraz nauczyć skutecznych strategii radzenia sobie z nimi;

    2. 2

  2. Zwiększona samoświadomość. Terapia pozwala lepiej poznać własne myśli, uczucia i zachowania, co prowadzi do pozytywnych zmian i poprawy ogólnego samopoczucia;

    3. 3

  3. Poprawa relacji międzyludzkich. Psycholog może pomóc w rozpoznaniu szkodliwych wzorców w relacjach oraz nauczyć umiejętności efektywnej komunikacji i rozwiązywania konfliktów.

Borderline

Specjaliści pracujący z osobami mierzącymi się z z zaburzeniem borderline

Przedstawiamy wyselekcjonowaną grupę doświadczonych psychoterapeutów, którzy specjalizują się w pracy z osobami z zaburzeniem osobowości typu borderline i stosują sprawdzone metody terapeutyczne w leczeniu tego zaburzenia.

Anna Stępniewska

Anna Stępniewska

Psycholożka, Psychoterapeutka
Sebastian Starczewski

Sebastian Starczewski

Psycholog, Psychoterapeuta w trakcie szkolenia
Marta Staszczyk

Marta Staszczyk

Psycholożka
Magdalena Ziomko

Magdalena Ziomko

Psycholożka, Psychoterapeutka certyfikowana
Malgorzata Smykiewicz

Malgorzata Smykiewicz

Psychoterapeutka
Paulina Rymkiewicz

Paulina Rymkiewicz

Psychoterapeutka w trakcie szkolenia

Nie wiesz, jak wybrać psychologa?

Skorzystaj z naszego Formularza, który zaproponuje Ci specjalistów na miarę Twoich potrzeb i możliwości.

Najczęstsze pytania dotyczące osobowości borderline

Zebraliśmy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące zaburzenia osobowości typu borderline, które pomogą lepiej zrozumieć specyfikę tego zaburzenia oraz możliwości uzyskania profesjonalnej pomocy. Odpowiedzi opracowaliśmy z doświadczonymi psychoterapeutami.

Osoba z zaburzeniem osobowości borderline przejawia charakterystyczny wzorzec zachowań. Codzienność osoby z borderline jest pełna trudności i nieprzewidywalnych emocji. Na co dzień boryka się z problemami w relacjach interpersonalnych, trudnościami w regulacji emocji a w związku z nimi - zachowaniami ryzykownymi. W kontaktach z innymi może doświadczać gwałtownych zmian nastroju – w jednej chwili być szczęśliwa i pełna energii, by za moment, nawet z powodu niewielkiego dla nas bodźca, popaść w głęboki smutek lub złość, co całkowicie dezorientuje osoby z otoczenia.

Charakterystyczne jest to, że osoby z borderline na przemian lgną do ludzi i pragną bardzo bliskich relacji, ale jednocześnie odczuwają ogromny lęk przed tą bliskością i doświadczeniem skrzywdzenia, przez co odpychają innych.

W sytuacjach stresowych osoba z BPD ma trudności z samodzielnym radzeniem sobie z kryzysem. Zamiast konstruktywnego działania, często tonie w zniechęceniu, panice i niepokoju. Ma problem ze zmobilizowaniem się i zebraniem myśli, by znaleźć rozwiązanie problemu - co również wymaga wcześniejszej nauki podczas dorastania lub z pomocą psychoterapeuty. Osoby z diagnozą borderline często mają problemy w pracy, trudno im tworzyć relacje społeczne i bardzo źle reagują na stres.

Osobowość borderline to złożone zaburzenie, którego etiologia nie jest jeszcze w pełni poznana. Badania wskazują jednak na szereg czynników ryzyka, które mogą przyczynić się do rozwoju tego zaburzenia:

    •

  • kombinacja czynników biologicznych, genetycznych i środowiskowych

    • •

  • doświadczenia traumatyczne z dzieciństwa (70-80% osób z borderline doświadczyło jakiejś formy traumy w dzieciństwie)

    • •

  • przemoc fizyczna, emocjonalna lub seksualna

    • •

  • zaniedbanie ze strony rodziców

    • •

  • długotrwała separacja od opiekunów

W relacjach międzyludzkich osoby z BPD często wykazują intensywne, ale niestabilne związki. Mogą idealizować kogoś w jednej chwili, a następnie gwałtownie dewaluować tę samą osobę. Mają silny lęk przed porzuceniem i mogą podejmować desperackie działania, aby uniknąć rzeczywistego lub wyobrażonego odrzucenia. Często mają trudności z utrzymaniem stabilnego poczucia tożsamości i mogą drastycznie zmieniać swoje cele, wartości czy plany życiowe.

Nieprzewidywalne, dla nich samych, reakcje są tym bardziej trudne do przewidzenia dla osób bliskich. Warto jednak zrozumieć, że zaburzenie borderline wciąż jest największą trudnością dla osoby zmagającej się z nim, niżeli dla towarzystwa. Borderline jest bardzo wymagające dla organizmu - może powodować chroniczne napięcie i stres, a przez to zmiany hormonalne, zmiany w aktywności różnych części mózgowia czy też prowadzić do zaburzeń układu odpornościowego czy pokarmowego.

Epizod borderline to intensywny okres emocjonalnego cierpienia i dysregulacji u osoby z BPD. Może on objawiać się jako nagły i przytłaczający wybuch emocji, często wywołany przez pozornie niewielki bodziec lub stres. Podczas takiego ataku osoba może doświadczać intensywnego gniewu, paniki, rozpaczy lub poczucia pustki.

W trakcie epizodu borderline osoba może angażować się w impulsywne lub autodestrukcyjne zachowania, takie jak samookaleczenie, agresja wobec innych lub doświadczać kryzysu samobójczego. Może też wystąpić silne poczucie dysocjacji, gdzie osoba czuje się oderwana od rzeczywistości lub własnego ciała. Ataki te mogą trwać od kilku minut do kilku godzin lub nawet dni i często pozostawiają osobę wyczerpaną emocjonalnie, z poczuciem wstydu lub żalu za swoje zachowanie.

Osoba z borderline często postrzega świat w sposób skrajny i niestabilny. Może doświadczać rzeczywistości jako serii ekstremów - czarno-białych, dobrych lub złych, bez środka. To "czarno-białe myślenie" może prowadzić do gwałtownych zmian w postrzeganiu ludzi i sytuacji, od idealizacji do dewaluacji.

Świat dla osoby z BPD może wydawać się nieprzewidywalny i niebezpieczny. Mogą one odczuwać ciągły lęk przed porzuceniem i odrzuceniem, co sprawia, że relacje międzyludzkie są dla nich źródłem zarówno intensywnego pragnienia bliskości, jak i głębokiego strachu. Osoby te często mają trudności z utrzymaniem stabilnego obrazu siebie i innych, co może prowadzić do poczucia wewnętrznej pustki lub braku tożsamości. Świat emocji jest dla nich niezwykle intensywny, a zwykłe sytuacje mogą wywoływać przytłaczające reakcje emocjonalne, których nie potrafią kontrolować.

Masz więcej pytań na temat zaburzenia osobowości borderline?

Jeśli masz więcej pytań dotyczących zaburzenia osobowości borderline, nasz specjalistyczny chat jest dostępny dla Ciebie przez całą dobę. Możesz bezpiecznie i całkowicie anonimowo porozmawiać z naszym systemem, który został zaprogramowany przez ekspertów w dziedzinie zdrowia psychicznego, aby udzielać rzetelnych informacji i wsparcia.

Dodatkowe materiały

Chcesz dowiedzieć się więcej? Sprawdź naszego Bloga, a także Forum Psychologiczne! Znajdziesz tam merytoryczne artykuły, odpowiedzi Specjalistów_ek, praktyczne przykłady i wskazówki oraz wiele inspiracji.

Frame 884
Zaburzenie osobowości z pogranicza - jak rozpoznać i leczyć borderline?
Katarzyna Tutko
Strzałka w prawo
osobowosc borderline
Zrozumieć osobowość borderline - czym jest zaburzenie osobowości z pogranicza?
Alicja Zbrońska
Strzałka w prawo
Osobowość - main
Spektrum osobowości – od stylu do zaburzenia
Anna Cyklińska
Strzałka w prawo
Zachowania blokujące
Gotowość do podjęcia terapii i zachowania przeszkadzające u pacjenta
Anna Cyklińska
Strzałka w prawo
Borderline i spektrum autyzmu - już jestem wykończona rollercoasterem emocji i zachowań.
Mam 17 lat. Niedawno dostałam diagnozę spektrum autyzmu I nieprawidłowej osobowości chwiejnej emocjonalnie borderline. Ciągle borykam się z trudnościami na jakie niestety trafiam. Moje funkcjonowanie jest na tyle ciężkie, że muszę zażywać się lekami i ciągle zwiększać dawkę. Mam teraz taki epizod, że leżę w łóżku i myślę tylko i wyłącznie o przykrych rzeczach, odcinam się od bliskich, znowu po mojej euforii jest gwałtowny dołek (temu diagnoza nieprawidłowej osobowości chwiejnej emocjonalnie). Nie wiem już co robić. Mija już 2 lata od tego "rollercoastera" I różnymi ciężkimi wyzwaniami. Co prawda diagnoza wyjaśniła mi bardzo wszelkie moje zachowania, obyczaje, emocje jednak zastanawiam się tylko jak mogę mając te diagnozy sobie radzić? Mimo chodzenia obecnie regularnie na terapię, nie brakuje mi momentów krzyku, agresji, płaczu, izolacji a najgorsze, krzywdy bliskich i samej siebie.
Moja córka jest Borderline. Nie wiem, jak pomóc jej i zarazem sobie.
Moja córka jest Borderline. Nie wiem, jak pomóc jej i zarazem sobie. To ponad moje siły.
TW. Próba samobójcza, nie mam już siły, trudności finansowe, związkowe. Za mną mnóstwo terapii.
Dzień dobry, nie wiem ile mam miejsca, spróbuję się streszczać. Mam 25 lat, studiuję zaocznie 2. rok psychologii. Za mną 6 nieudanych terapii psychodynamicznych i terapia schematów, która zmieniła moje życie. Ale miała trwać rok, a w połowie nie było mnie dłużej stać. Mam borderline, ADHD i podejrzenie spektrum, ale diagnostka stwierdziła, że na końcu może powiedzieć, że nie wie (różnicowanie z traumą) więc przerwałem. Praca to dla mnie koszmar, bo źle rozumiem instrukcje a jak się czegoś trzeba domyślić to źle się domyślam. Jak potrzebuję o coś zapytać to słyszę "jak możesz tego nie wiedzieć" więc przestałem pytać, popełniam masę błędów, mimo że robię sobie w telefonie notatki. W rezultacie boję się ludzi (na co dzień też), nienawidzę siebie i zwalniam. Dwa lata zmagałem się finansowo, doszło do tego, że dorabiałem na prostytucji. To było łatwiejsze niż 8h np. w fast foodzie, w trybie walcz uciekaj. Zakochałem się w kliencie. Wydawało się, że jest wzajemność, mówił różne rzeczy, w tym, że chciałby tam zaparkować na stałe. Pochwalił moją inteligencję, co jest dla mnie ważne. Niesamowicie się rozumiemy, mamy podobne charaktery, jesteśmy też dobrani w łóżku. Miał wybrać i wybrał - żonę. Nie widzę już sensu w życiu. Nie chcę być już sam. Myślałem, że wymarzona praca terapeuty schematów wypełni mi pustkę, ale nie zapowiada się. Nie potrafię pojąć, że spotkałem kogoś idealnie dobranego i ta osoba mnie nie chce. Nienawidzę spotykanych na ulicach par. Nawet nie wiedzą, że mają supermoc. Moje życie nie ma żadnego sensu. Lubię dowiadywać się nowych rzeczy, ale co z tego, na nikogo to nie wpływa. Nikt mi nie towarzyszy. Nie robi żadnej różnicy, że codziennie wstaję z łóżka. Teraz szukam pracy po przeprowadzce i telefon milczy. Zrobiłem bardzo dobre CV, a potem jeszcze rozmowa nie do przejścia - utrzymuj kontakt wzrokowy, nawiąż small talk, spraw wrażenie sympatycznego, zadawaj pytania. Czuję, że nie ma dla mnie miejsca na tym świecie, od zawsze. Miałem próbę w grudniu, ale niestety przeżyłem. Nie wiem po co. Pierwszy raz próbowałem się zabić w 6. klasie podstawówki, potem w gimnazjum. Nikt tego nie widział, zawsze planuję tak, by nikt mi nie przeszkodził i sam muszę siebie przekonać, że to moje jedyne życie i póki żyję coś może się zmienić. Nie wierzę, że uda mi się uzbierać na terapię i wyzdrowieć. Nie wierzę już w miłość. Czuję się tak potwornie sam. Zostawiłem większość przyjaciół we Wrocławiu, łatwo było ich poznać przez studia, a w Łodzi mam zaoczne i jest trudniej. Cieszę się, że nie mam przerwy w studiach, ale tryb podoba mi się mniej - nie da się żyć studiami. To jedyna dziedzina w życiu jaka mi wychodzi. Nie wiem jakie mam pytanie, i tak na dniach się zabiję wreszcie, bo nie mogę znieść tej samotności i pustki.
Witam, podejrzewam u siebie zaburzenie osobowości typu borderline.
Witam, podejrzewam u siebie zaburzenie osobowości typu borderline. Jestem dwudziestoletnią kobietą. Chodziłam do wielu psychologów, z czego tylko jeden skierował mnie do psychiatry. Było to bardzo nieprzyjemne doświadczenie; Pani Doktor była wyjątkowo niemiła, jakby przyjmowała pacjentów za karę. Powiedziałam jej, że zostałam do niej skierowana z podejrzeniem depresji i stanów lękowych. Zadała parę pytań, stwierdziła, że wszystko jest w porządku, i nie rozumie, po co do niej przyszłam. Po dalszej rozmowie stwierdziła, że mogę mieć (nie wiem, czy poprawnie to nazwę) nieprawidłowo rozwijającą się osobowość? Przepisała hydroksyzynę i kazała wrócić w okresie jesienno-zimowym, jeżeli nastąpiłoby pogorszenie nastroju (oczywiście już do niej nie wróciłam), a na koniec zaleciła podjęcie się terapii długoterminowej. Przekazałam wszystkie te informacje mojej Pani psycholog, która stwierdziła, że mam zaburzenie osobowości- osobowość zależną (znowu, nie wiem, czy jest to poprawne nazewnictwo). Całe to zajście miało miejsce mniej więcej rok temu. Moja Pani psycholog zrezygnowała ze współpracy ze mną (oczywiście po konsultacji. Nie zostawiła mnie z dnia na dzień bez słowa), ponieważ, w moim rozumieniu, nic więcej nie była w stanie dla mnie zrobić, i powinnam przejść na terapię długoterminową (wspomniała również o terapii „gesztalt?" ) tak, jak zalecił psychiatra. Dalej nie zdecydowałam się na terapię, bo prawdę mówiąc, przeraża mnie to. Szczegółowe omawianie mojego dzieciństwa z obcą osobą wydaje się wyjątkowo trudne, i nie wiem, czy jestem na coś takiego gotowa. Cały czas mam to z tyłu głowy, ale takie czynniki jak lęk przed terapią i kwestie finansowe utrudniają mi podjęcie decyzji. Odkąd stwierdzono mi, że mam (jakieś tam) zaburzenie osobowości, zaczęłam się w to zagłębiać i w pewien sposób uświadamiać sobie na własną rękę, jak mogą wyglądać niektóre moje mechanizmy i czym mogą być spowodowane. Wiele czytałam o osobowości „zależnej”, jak i o wielu innych zaburzeniach osobowości, i bardzo mnie zmartwił fakt, że wszystkie objawy, jakie towarzyszą osobie z zaburzeniem osobowości typu borderline, są moją codziennością. Stąd moje pytanie, czy jest to możliwe, że zarówno psycholog, jak i psychiatra przeoczyli jakieś znaki, które mogłyby wskazywać na borderline? Czy może pomylili diagnozę? Czy jest to możliwe, że to wszystko wykształtowało się u mnie w przeciągu tego roku, w którym nie chodzę na żadną terapię/do psychologa? Od 15 roku życia chodzę na wizyty. Pierwszy raz zabrała mnie mama, ze względu na samookaleczenie. Kontynuowałam to po czasie, mimo że z początku nie byłam zadowolona. Od lat zmagam się z pewnego rodzaju „pustką”, niestabilnymi emocjami i zaburzonym obrazem samej siebie. Są momenty, w których myślę o śmierci i o tym, jaka to musi być ulga, a parę chwil później potrafię skakać i tańczyć z radości. Moje związki są bardzo niestabilne, zwłaszcza moje uczucia w stosunku do moich partnerów. Albo idealizuje partnera, albo go wręcz nienawidzę. Tyczy się to również praktycznie każdej osoby w moim życiu. Nie wiem, co mam robić. Od lat szukam odpowiedzi na to, co może być ze mną nie tak. Nikt dotychczas nie był w stanie mi pomóc, i nie wiem czy kiedykolwiek uzyskam taką pomoc. Powoli tracę nadzieje. Co mam robić?

Bezpłatne konsultacje dla osób z zaburzeniem osobowości borderline

Wychodząc naprzeciw potrzebom osób zmagających się z zaburzeniem osobowości borderline, Specjaliści oferują darmowe konsultacje. Rozumiemy, że kwestie finansowe mogą stanowić istotną barierę w podjęciu decyzji o rozpoczęciu terapii, dlatego chcemy ułatwić ten pierwszy, często najtrudniejszy krok. Obawy przed pierwszym spotkaniem są naturalne, to w końcu nowa sytuacja lub nowy Specjalista. Jednak - warto!

Kiedy warto?

    1

  1. Gdy zauważasz u siebie lub bliskiej osoby intensywne wahania nastroju i trudności w kontrolowaniu emocji.

    2. 2

  2. Kiedy Twoje relacje z bliskimi są burzliwe i niestabilne, a Ty czujesz, że nie potrafisz tego zmienić.

    3. 3

  3. Jeśli doświadczasz silnego lęku przed porzuceniem i podejmujesz niezdrowe dla Ciebie działania, by temu zapobiec.

    4. 4

  4. Gdy masz trudności z określeniem własnej tożsamości i często zmieniasz swoje cele życiowe.

Potrzebujesz bezpłatnej pomocy?

Sprawdź dostępnych specjalistów i umów się na bezpłatną pierwszą konsultację już dziś – zrób ten ważny krok w kierunku lepszego zdrowia.

Zobacz również

Depresja – przyczyny, objawy i skuteczne leczenie

ArrowRight

Choroba dwubiegunowa – przyczyny, objawy, leczenie

TwójPsycholog

ArrowRight

Trauma - co to jest i jak sobie z nią radzić?

TwójPsycholog

ArrowRight

Zaburzenia osobowości - objawy, diagnoza i metody wsparcia

TwójPsycholog

ArrowRight

Psychoza - przyczyny, objawy i skuteczne metody leczenia

TwójPsycholog

ArrowRight

Bulimia – przyczyny, objawy i leczenie zaburzenia odżywiania

TwójPsycholog

ArrowRight

Bibliografia

Logo twójpsycholog
BadgeCheckIconZweryfikowano treść

TwójPsycholog

Facebook
Instagram
LinkedIn
Powyższe informacje nie zastępują kontaktu z lekarzem

Zobacz, którzy specjaliści udostępniają bezpłatne konsultacje psychologiczne i łatwo umów pierwszą wizytę.