GDS to narzędzie przesiewowe przeznaczone dla osób powyżej 65. roku życia, pomagające ocenić ryzyko depresji. Składa się z 30 pytań dotyczących samopoczucia i codziennego funkcjonowania. Odpowiedzi udzielane są w skali „tak” lub „nie”.
Depresja to zaburzenie psychiczne, które wpływa zarówno na funkcjonowanie mózgu, jak i całego organizmu. Prowadzi do długotrwałego obniżenia nastroju, utraty energii i zdolności do odczuwania przyjemności. Rzeczy, które wcześniej dawały radość, przestają cieszyć. To coś więcej niż przejściowy smutek czy gorszy nastrój. Objawy depresji utrzymują się co najmniej dwa tygodnie, a często znacznie dłużej, zakłócając codzienne życie i wpływając negatywnie na zdrowie, relacje, pracę i poczucie sensu.
Według najnowszych danych Światowej Organizacji Zdrowia, depresja dotyka ponad 280 milionów ludzi na świecie. W Polsce szacuje się, że na depresję choruje około 1,2 miliona osób, jednak niektóre dane wskazują nawet na 4 miliony. Może pojawić się u każdego – niezależnie od wieku, płci czy sytuacji życiowej. Jej przyczyny są złożone – obejmują czynniki genetyczne, biologiczne, środowiskowe i psychospołeczne.
Depresja wpływa nie tylko na emocje. Zaburza koncentrację, pamięć i podejmowanie decyzji, a także objawia się w ciele – m.in. zaburzeniami snu, apetytu i przewlekłym zmęczeniem.
Geriatryczna Skala Depresji (Geriatric Depression Scale – GDS) to narzędzie przesiewowe stworzone z myślą o osobach powyżej 65. roku życia, pomagające ocenić ryzyko depresji w tej grupie wiekowej. Skala została opracowana przez J.A. Yesavage’a i współpracowników i jest szeroko stosowana w diagnostyce geriatrycznej. Test pozwala na ocenę samopoczucia i nastroju, ułatwiając identyfikację osób, które mogą wymagać dalszej konsultacji ze Specjalistą.
Kwestionariusz składa się z 30 pytań dotyczących emocji, codziennej aktywności i ogólnego samopoczucia. Odpowiedzi udziela się w formie „tak” lub „nie”, co sprawia, że test jest prosty w wykonaniu i nie obciąża poznawczo. Jego wypełnienie zajmuje około 10–15 minut. Podczas testu należy ocenić swoje samopoczucie w ciągu ostatnich dwóch tygodni, zaznaczając właściwą odpowiedź. Wyższy wynik może wskazywać na zwiększone ryzyko depresji i stanowić sygnał do skonsultowania się ze Specjalistą. Test nie zastępuje profesjonalnej oceny medycznej, ale może być pierwszym krokiem do lepszego zrozumienia swojego stanu psychicznego i podjęcia dalszych działań.
Bibliografia: Psychiatria. Tom 1. Podstawy psychiatrii. oprac. J. Rybakowski, S. Pużyński, J. Wciórka, Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2010