Test AQ to narzędzie przesiewowe, które pomaga ocenić, czy dana osoba może wykazywać cechy ze spektrum autyzmu. Składa się z 50 pytań dotyczących stylu myślenia, komunikacji i funkcjonowania społecznego. Wynik może sugerować potrzebę konsultacji.
Spektrum autyzmu to złożone zaburzenie neurorozwojowe, które wpływa na sposób komunikacji i budowania relacji z innymi ludźmi, wewnętrzne postrzeganie świata, jak i również na uwarunkowania biofizjologiczne, takie jak wrażliwość na bodźce. Osoby ze spektrum autyzmu często doświadczają trudności w rozumieniu sygnałów społecznych, komunikacji werbalnej i niewerbalnej oraz w dostosowywaniu się do zmian w otoczeniu. Charakterystyczne są również przywiązanie do rutyny i intensywne, często wąskie zainteresowania w konkretnych dziedzinach.
Na powstanie zaburzeń ze spektrum autyzmu wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. W okresie prenatalnym szczególne znaczenie mają zanieczyszczenie środowiska, palenie tytoniu, infekcje i choroby wirusowe osoby ciężarnej, a także niektóre leki przez nią przyjmowane.
Spektrum autyzmu jest bardzo szerokie – od osób potrzebujących znacznego wsparcia po te funkcjonujące niemal całkowicie samodzielnie. Każda osoba w spektrum jest inna i może prezentować różne kombinacje objawów o różnym nasileniu. Przykładowo, są osoby ze spektrum autyzmu funkcjonujące na bardzo wysokim poziomie w pracy, sferze relacyjnej i seksualnej, ale mogą odczuwać trudności w doświadczaniu bodźców - przejawiać nadwrażliwość na hałas czy intensywne światło.
Autism Quotient (AQ) to test przesiewowy opracowany przez prof. Simona Baron-Cohena i jego zespół z Autism Research Centre na Uniwersytecie w Cambridge. Został stworzony z myślą o osobach dorosłych, które podejrzewają u siebie cechy ze spektrum autyzmu, takie jak trudności w relacjach społecznych, sztywne wzorce myślenia, czy nadwrażliwość sensoryczna.
Kwestionariusz AQ składa się z 50 pytań dotyczących preferencji, zachowań społecznych, komunikacji i stylu myślenia. Na każde pytanie należy udzielić odpowiedzi w skali od „zdecydowanie się zgadzam” do „zdecydowanie się nie zgadzam”. Wypełnienie testu zajmuje około 10 minut. Wynik może wskazać, czy warto rozważyć konsultację ze Specjalistą w celu głębszej diagnostyki. Test nie zastępuje oceny medycznej, lecz stanowi narzędzie wspierające wczesne rozpoznawanie spektrum autyzmu u dorosłych.
Bibliografia:
S. Baron-Cohen, S. Wheelwright, R. Skinner, J. Martin & E. Clubley (1993-2001). The Autism-Spectrum Quotient (AQ), Autism Research Centre, University of Cambridge, UK; (J Autism Dev Disord, 2001, 31: 5-17); (Wersja polska: E. Pisula (2010), Uniwersytet Warszawski, Wydział Psychologii, Email: ewa.pisula@psych.uw.edu.pl; A. Rynkiewicz, I. Łucka (2010), Gdański Uniwersytet Medyczny, Klinika Psychiatrii Rozwojowej, Zaburzeń Psychotycznych i Wieku Podeszłego, Oddział Dziecięco-Młodzieżowy, Email: kpsych@gumed.edu.pl)