Różnice między oporem a blokadą w psychologii: jak je rozpoznać i zrozumieć?

Dzień dobry Pani Natalio,

opór i blokada to zupełnie dwa różne, natomiast powiązane zjawiska psychiczne. 

Opór to często nieświadoma, aktywna forma unikania zmiany. Wynika z lęku przed konfrontacją z niechcianymi czy nieprzyjemnymi aspektami w naszym życiu, czy po prostu obawą przed zmianą. Opór możemy rozumieć jako mechanizm obronny, który nas uchroni, ale jednocześnie utrudni nasz rozwój.  Zazwyczaj przejawia się on jako unikanie, bagatelizowanie czy nawet świadome sprzeciwianie się. Możemy go rozpoznać, gdy ktoś zmienia temat, ironizuje. 

Blokada natomiast to już bardziej pasywne zatrzymanie się. Zazwyczaj odczuwamy to jako uczucie "zamrożenia", pustki w głowie. Blokada może wynikać z naszych wcześniejszych doświadczeń, które były traumatyczne lub powodują silny lęk. Osoba, u której występuje blokada, może mieć trudności w nazwaniu tego, co czuje, może odczuwać brak emocji, pustkę.

Aby te zjawiska stały się świadome, zrozumiane zachęcam do skorzystania z bezpłatnej konsultacji psychologicznej, na której uda się ustalić cel i wszelkie potrzeby. Rozpoczęcie spotkań psychologicznych pomoże w poradzeniu sobie z nimi w życiu codziennym.

Pozdrawiam serdecznie,

Paulina Urbanowicz

Opór  to świadome lub nieświadome unikanie zmiany, które często wynika z lęku przed nieznanym, dyskomfortem lub utratą kontroli. Możemy czuć opór wobec nowej sytuacji, emocji czy decyzji, bo wiąże się to z koniecznością wyjścia ze strefy komfortu. Opór może być mechanizmem obronnym – nasza psychika „stawia mur”, żeby chronić się przed czymś, co wydaje się trudne lub zagrażające. Przykładem może być odkładanie ważnej rozmowy, unikanie konfrontacji z trudnymi emocjami czy sabotowanie własnych planów, mimo że świadomie wiemy, że chcemy czegoś innego.  

Blokada natomiast to coś głębszego i bardziej paraliżującego – to stan, w którym czujemy, że nie możemy ruszyć naprzód, nawet jeśli tego chcemy. Blokady często mają swoje korzenie w przeszłości, np. w doświadczeniach traumy, ograniczających przekonaniach czy wzorcach, które głęboko zakorzeniły się w naszej psychice. Przykładem blokady może być lęk przed bliskością wynikający z dawnych zranień, niemożność podjęcia działania mimo motywacji lub silne poczucie, że coś jest „niemożliwe”, nawet jeśli obiektywnie wiemy, że jest inaczej.  

Oba te mechanizmy mogą być nieświadome i uświadamiamy je sobie wtedy, gdy zaczynamy je rozumieć – kiedy dostrzegamy swoje lęki, schematy myślenia i mechanizmy obronne. Praca nad sobą, terapia czy autorefleksja mogą pomóc w zrozumieniu, co nas blokuje i gdzie stawiamy opór.  

Jeśli czujesz, że coś Cię zatrzymuje, warto zadać sobie pytanie: Czy to mój lęk przed zmianą (opór), czy głębszy wzorzec, który mnie ogranicza (blokada)? Czasem już samo uświadomienie sobie tej różnicy pozwala ruszyć do przodu.  

Pozdrawiam,

Anastazja Zawiślak