Kwestionariusz, zawierający 20 pytań, służy do zbadania poziomu samooceny – czyli tego, jak postrzegasz siebie i swoją wartość. To nie diagnoza, a punkt wyjścia do refleksji nad relacją z samym sobą. Wypełnienie testu zajmie Ci około 3 minut.
Samoocena to sposób, w jaki postrzegamy i oceniamy samych siebie – nasze kompetencje, cechy i możliwości. Obejmuje nasze przekonania na temat tego, czy jesteśmy „w porządku”, wartościowi, godni szacunku i akceptacji, zarówno w swoich oczach, jak i w relacjach z innymi.
Morris Rosenberg (1965), autor jednej z najbardziej znanych skal samooceny (tj. SES), definiował ją jako: „pozytywny lub negatywny stosunek do samego siebie” („a favorable or unfavorable attitude toward the self”)
Według niego samoocena to nasze nastawienie wobec siebie – czyli to, czy traktujemy siebie z szacunkiem, zrozumieniem i akceptacją. Uważał, że jest to cecha relatywnie trwała, ale może ulegać zmianom pod wpływem życiowych doświadczeń, takich jak sukcesy, porażki, zmiany w relacjach czy sytuacji życiowej. Rosenberg podkreślał również wpływ czynników społecznych i kulturowych (np. klasy społecznej, rasy, wychowania, środowiska rodzinnego) na rozwój samooceny.
Samoocena nie jest cechą stałą ani jednoznaczną, mieści się raczej na kontinuum, co oznacza, że trudno jednoznacznie przypisać jej etykietę „wysoka” lub „niska”. Może być różna w zależności od obszaru życia (np. zawodowego, społecznego czy osobistego), a także zmieniać się w czasie pod wpływem doświadczeń, relacji czy pracy nad sobą. Świadomość własnej samooceny, nawet w przybliżeniu, może przynieść cenną wiedzę na temat naszych przekonań o sobie, stylu funkcjonowania i wyzwań, które podejmujemy lub których unikamy. Co istotne, nawet jeśli obecna samoocena bywa dla nas źródłem trudności, nie jest ona czymś niezmiennym. Można nad nią pracować, rozwijać ją i kształtować w sposób bardziej wspierający i realistyczny.
Dlaczego samoocena ma znaczenie?
Choć niska samoocena nie jest odrębną jednostką diagnostyczną w klasyfikacjach takich jak ICD-11 czy DSM-5, bardzo często stanowi ona element objawowy w wielu zaburzeniach psychicznych – m.in. depresji, zaburzeniach lękowych, czy zaburzeniach osobowości.
Obniżone poczucie własnej wartości może wpływać na:
trudności w relacjach,
unikanie wyzwań,
nadmierne skupienie na opinii innych,
zwiększoną podatność na stres i krytykę.
Z kolei stabilna, realistyczna i zdrowa samoocena jest czynnikiem chroniącym – wspiera odporność psychiczną, sprzyja autonomii i rozwojowi jednostki oraz pomaga budować satysfakcjonujące relacje z innymi.
Test przesiewowy dotyczący samooceny może być pomocnym narzędziem do lepszego zrozumienia, jak aktualnie postrzegasz siebie i swoją wartość. Choć nie zastępuje on profesjonalnej diagnozy psychologicznej, może być pierwszym krokiem do autorefleksji – zatrzymania się i przyjrzenia swoim przekonaniom, myślom i emocjom, które towarzyszą Ci na co dzień.
Wyniki testu mogą pomóc Ci zidentyfikować obszary, w których warto wprowadzić zmiany lub poszukać wsparcia. Niezależnie od tego, jaki „poziom” samooceny wyłoni się z testu – pamiętaj, że Twoja relacja z samym sobą nie jest czymś raz na zawsze ustalonym. Można ją stopniowo budować, wzmacniać i uzdrawiać.
Kwestionariusz zawiera 20 pytań opartych na teorii samooceny M. Rosenberga oraz objawach klinicznych wskazanych w ICD-11 (m.in. w kontekście zaburzeń depresyjnych, lękowych i osobowości). Odpowiedzi udziela się na skali od "zdecydowanie zgadzam się" do "zdecydowanie nie zgadzam się". Skala pozwala wstępnie ocenić poziom Twojej ogólnej samooceny i może zasygnalizować potencjalne trudności. Wykonanie testu zajmie Ci około 3 minut.