Psychoterapia w nurcie analizy transakcyjnej

Czym jest analiza transakcyjna?

Analiza transakcyjna opiera się na humanistycznych założeniach, które mówią, że każda osoba ma zdolność do samodzielnego myślenia, brania odpowiedzialności za swoje życie oraz do bycia w pozycji OK ze sobą i światem. Co za tym idzie, proces psychoterapeutyczny w tym nurcie, pozwala klientom na rozpoznawanie i zmianę skryptowych samoograniczających wzorców w myśleniu, przeżywaniu oraz zachowaniach. Pomaga radzić sobie z bólem z przeszłości w teraźniejszości, tak, by możliwe stało się przeżycie przyszłego życia w sposób świadomy, kreatywny, spontaniczny, doświadczając jednocześnie bliskości innych osób.

Psychoterapia w AT opiera się na spójnych podstawach teoretycznych, ich kluczowe elementy to: model stanów Ja oraz model skryptu życiowego. Podejście to koncentruje się na analizie i wyjaśnianiu podejmowanych przez nas, na wczesnych etapach życia, decyzji skryptowych dot. schematów zachowania, myślenia i czucia, które determinują nasz sposób komunikacji  i nawiązywania relacji z innymi ludźmi w teraźniejszości. Założeniem psychoterapii w AT jest to, że wczesne decyzje mogą zostać zmienione. Podejście to pomaga rozpoznać, z jakiego "stanu Ja" działamy w różnych sytuacjach – Rodzica (zawierającego zinternalizowane zasady i oceny), Dorosłego (racjonalnego, zorientowanego na teraźniejszość) czy Dziecka (spontanicznego, emocjonalnego) – i jak te stany wpływają na wyżej wymienione obszary. Celem jest osiągnięcie większej świadomości, autonomii i autentyczności. Co za tym idzie, psychoterapeuta pracujący w analizie transakcyjnej wspiera w identyfikowaniu nieświadomych "skryptów życiowych" – wczesnych decyzji o sobie i świecie, które determinują jednostkowe wybory w “tu i teraz” oraz w rozpoznawaniu powtarzających się "gier psychologicznych", które uniemożliwiają budowanie bliskich i satysfakcjonujących relacji, opartych na autentycznym przeżywaniu.

Psychoterapia w nurcie analizy transakcyjnej opiera się na regularnych spotkaniach, podczas których osoba uczestnicząca dzieli się swoimi przeżyciami, emocjami, relacjami, czy trudnościami dnia codziennego. Psychoterapeuta, poprzez uważne słuchanie i interpretację, pomaga dostrzegać głębsze znaczenia, nieuświadomione mechanizmy oraz wzorce zachowań. Istotnym elementem procesu jest również relacja terapeutyczna – pełni ona nie tylko funkcję wspierającą, ale często staje się lustrem, w którym odbijają się kluczowe aspekty innych ważnych relacji w życiu klienta. Dzięki temu możliwe jest lepsze zrozumienie siebie i trwała zmiana.