Czasem to, co zaczyna się jako uczucie pełne pasji i głębokiego przywiązania, może nieoczekiwanie przekształcić się w pole bitwy. Niestety, ale miłość i nienawiść wcale nie są tak bardzo odległymi biegunami, ale można powiedzieć, że raczej dwiema stronami tej samej monety.

Potrzeby wynikiem przeszłości

Emocjonalna intensywność, która jest fundamentem głębokiej miłości, niesie ze sobą zarówno potencjał ogromnego szczęścia, jak i intensywnego bólu. W tym paradoksie leży ludzka potrzeba bliskości i bezpieczeństwa, równie silna co pragnienie autonomii i wolności. Gdy te podstawowe potrzeby zostają zagrożone, miłość może łatwo przerodzić się w konflikt. Sprzeczne potrzeby i oczekiwania, niezaspokojone pragnienia i niezrealizowane marzenia tworzą scenariusz, w którym emocjonalna bliskość staje się polem walki o władzę, kontrolę i uznania.

Wzorce zachowań, które obserwujemy i przejmujemy w naszych rodzinach pochodzenia, często nieświadomie wpływają na sposób, w jaki budujemy i podtrzymujemy związki. Schematy te, kiedy zostają aktywowane w kontekście intymnej relacji, mogą prowadzić do powtarzających się cykli konfliktów. Przykładowo, jeśli w naszym dzieciństwie doświadczyliśmy, że miłość jest warunkowa i zależy od naszych osiągnięć lub zachowania, możemy nieświadomie szukać tego samego wzorca w naszych dorosłych związkach. To prowadzi do sytuacji, w której staramy się "zasłużyć" na miłość poprzez spełnianie oczekiwań partnera, co z czasem może stać się źródłem frustracji i gniewu.

Z kolei, kiedy nasze pierwsze doświadczenia z opiekunami były naznaczone odrzuceniem lub zaniedbaniem, możemy rozwijać głębokie przekonania o własnej nieadekwatności i niegodności miłości. Te wewnętrzne przekonania, czyli schematy, mogą skutkować ciągłym strachem przed porzuceniem w związku, co ironicznie prowadzi do zachowań, które mogą ten strach materializować - na przykład przez nadmierną kontrolę lub zazdrość. Konsekwencją jest spirala konfliktów, które z czasem mogą zniszczyć związek.

Konflikty w związku nie są jednak tylko i wyłącznie wynikiem niezaspokojonych potrzeb czy aktywowanych schematów. 

Przyczyny konfliktów w związku

Są także odzwierciedleniem głębszej walki o zrozumienie, akceptację i współistnienie dwóch odrębnych światów emocjonalnych. W tej dynamice kluczowe staje się komunikowanie własnych potrzeb, granic i oczekiwań w sposób otwarty i szanujący drugą stronę. Niemniej, jednak kiedy komunikacja zawodzi, a emocje biorą górę, droga od miłości do konfliktu staje się coraz krótsza.

Interesujący jest również temat "emocjonalnej ambiwalencji", czyli stanu, w którym jednostki doświadczają jednocześnie sprzecznych emocji wobec tej samej osoby lub sytuacji. Ta emocjonalna dwuznaczność jest powszechnie obserwowana w bliskich związkach, gdzie miłość i nienawiść mogą koegzystować, tworząc skomplikowaną sieć uczuć, która jest wyzwaniem zarówno do zrozumienia, jak i do nawigacji.

Dodatkowo pary często dążą do osiągnięcia pewnego rodzaju równowagi emocjonalnej, co może czasem prowadzić do eskalacji konfliktów jako sposób na "wyrównanie" postrzeganych niesprawiedliwości lub nierówności w związku. To zjawisko rzuca światło na to, jak konflikty, choć bolesne, mogą czasem służyć jako mechanizm przywracający równowagę i sprawiedliwość w związku, choć często za cenę emocjonalnej harmonii.

Ponadto nasze poczucie własnej wartości i samoocena mają ogromny wpływ na to, jak postrzegamy konflikty i jak reagujemy na nie w związkach. Osoby z niską samooceną mogą być bardziej podatne na doświadczanie trudnych emocji i interpretowanie działań partnera jako odrzucenia czy krytyki. Z drugiej strony, ludzie z wysoką samooceną mogą lepiej radzić sobie z konfliktami, postrzegając je jako okazję do wzrostu i poprawy relacji, do wprowadzenia konstruktywnych zmian, a nie jako zagrożenie dla ich wartości czy związku.

Kluczowym elementem jest również rola "przywiązania" w kształtowaniu naszych związków. Style przywiązania, wykształcone we wczesnym dzieciństwie w relacji z opiekunami, mają długotrwały wpływ na nasze dorosłe związki. Osoby z niepewnym stylem przywiązania mogą doświadczać większych trudności w utrzymaniu stabilnych i satysfakcjonujących relacji.

Wszystko to odbywa się na poziomie podświadomym, gdzie schematy emocjonalne działają jak filtry percepcji, często zniekształcając rzeczywistość tak, aby pasowała do wewnętrznych, z góry założonych przekonań. To, co w teorii psychodynamicznej nazywane jest "przeniesieniem", w psychologii poznawczej rozumiane jest jako "dysfunkcyjne schematy myślenia". Oba te pojęcia, choć wywodzące się z różnych tradycji, konwersują w zrozumieniu, że przeszłość nieodłącznie wpływa na nasze obecne życie emocjonalne i relacyjne.

Czas na samoświadomość - schematy

Rozpoznanie i zrozumienie własnych schematów emocjonalnych może być kluczowe dla rozwoju zdrowszych relacji. Gdy zaczynamy rozumieć, dlaczego reagujemy w określony sposób, możemy zacząć pracę nad zmianą naszych reakcji, a tym samym - nad polepszeniem jakości naszych relacji.

W pracy nad relacjami warto zwrócić uwagę na interakcje między partnerami, i na to, jak wzajemne reakcje są wzmacniane. Praca nad zmianą schematów wymaga czasu, cierpliwości i często wsparcia terapeutycznego, ale jej efekty mogą być transformujące zarówno dla jednostki, jak i dla jej relacji.

• Najbardziej typowy schemat, który może prowadzić do konfliktów w związku, obejmuje "schemat porzucenia", gdzie jedna osoba może nieustannie obawiać się odrzucenia lub porzucenia, co prowadzi do nadmiernego lęku, zazdrości, a nawet kontrolowania zachowań partnera.

• Inny przykład to "schemat niedostateczności", gdzie osoba może czuć się niegodna miłości lub akceptacji, co skutkuje ciągłą potrzebą potwierdzenia ze strony partnera, co może być obciążające i frustrujące dla obu stron.

Mechanizmy obronne w relacjach

Warto również zagłębić się w mechanizmy obronne aktywowane przez schematy emocjonalne.

Te mechanizmy, będące często nieświadomymi strategiami, mają za zadanie chronić naszą psychikę przed bólem i niepokojem, które mogą wynikać z aktywacji głęboko zakorzenionych wzorców. Ich rola jest złożona, ponieważ z jednej strony oferują chwilową ulgę i poczucie bezpieczeństwa, z drugiej zaś mogą utrwalać negatywne wzorce myślenia i zachowania, prowadząc do długotrwałych konsekwencji w naszym życiu emocjonalnym i relacjach z innymi.

Mechanizmy obronne mogą przyjmować różne formy, takie jak negacja, projekcja, czy formowanie reakcji. Na przykład, w kontekście schematu porzucenia, mechanizm obronny może przyjąć formę negacji – osoba może całkowicie ignorować znaki ostrzegawcze w relacji, które sugerują możliwość odrzucenia. Z kolei projekcja pozwala przenieść własne nieakceptowane myśli, uczucia czy motywacje na inną osobę, co w kontekście schematu niedostateczności może oznaczać przypisywanie partnerowi braku akceptacji, nawet jeśli ten akceptuje nas bezwarunkowo.

Praca nad mechanizmami obronnymi w terapii nie jest procesem łatwym ani szybkim. Wymaga od osoby gotowości do głębokiej introspekcji, odwagi do zmierzenia się z bolesnymi emocjami i przekonaniami, oraz zaufania do psychoterapeuty, który pełni rolę przewodnika w tej podróży. Celem tej pracy jest nie tylko złagodzenie natychmiastowych objawów, ale przede wszystkim uzdrowienie emocjonalne. Praca ta oczywiście nie kończy się na sesji terapeutycznej. Wymaga od osób stosowania zdobytej wiedzy i umiejętności w codziennym życiu.

Komunikacja - dlaczego czasem jest tak trudna?

W pracy nad relacjami podkreśla się ważną rolę komunikacji. Jednak czasem wymiana zdań, zamiast zbliżać, oddala.

Kiedy komunikacja zawodzi, często jest to spowodowane nie tyle brakiem chęci do zrozumienia, co obecnością głęboko zakorzenionych przekonań o sobie samym i świecie. Gdy nasze słowa zostają źle zinterpretowane, negatywne schematy są aktywowane, a my wpadamy w pułapkę myślenia, która tylko je wzmacnia.

W takich momentach nasza psychika uruchamia znane ścieżki myślowe. Przekonania typu "zawsze tak to się kończy" lub "nikt mnie nie rozumie" stają się naszą rzeczywistością. Taka sytuacja jest podobna do kręgu, w którym każda nieudana próba komunikacji pogłębia nasze wewnętrzne przekonania, tworząc błędne koło, z którego trudno się wydostać.

Natomiast kiedy nie czujemy się zrozumiani, nasza potrzeba bliskości i akceptacji jest zagrożona. To z kolei prowadzi do wzrostu lęku, smutku, a nawet gniewu. Emocje te są sygnałami, że coś nie jest tak, jak powinno być, ale równocześnie mogą nas popychać w kierunku jeszcze większej izolacji i konfliktu wewnętrznego.

W tym kontekście komunikacja jawi się nie tylko jako wymiana informacji, ale jako głęboko emocjonalna i psychologiczna interakcja, która ma moc kształtowania naszego wewnętrznego świata. Kiedy jest skuteczna, potrafi leczyć rany, budować mosty, rozwijać pozytywne schematy myślenia o sobie i innych. Kiedy jednak zawodzi, pozostawia nas z uczuciem pustki i niezrozumienia.

Każda osoba w tej interakcji niesie ze sobą bagaż przekonań – o sobie, o innych, o tym, jak powinny wyglądać „prawidłowe” relacje. Te przekonania, często nieświadome, stają się filtrami, przez które przepuszczamy każde doświadczenie. Kiedy ktoś mówi, nie słyszymy tylko słów – słyszymy je przez pryzmat naszych oczekiwań. Jeśli nasze przekonanie mówi, że ludzie zawsze nas zawodzą, każda nieścisłość w komunikacji może być interpretowana jako potwierdzenie tej reguły.

Oczekiwania działają jak scenariusze, które piszemy w naszych głowach, zakładając, jak powinien przebiegać każdy akt dialogu. Problem pojawia się, gdy rzeczywistość nie chce się wpasować w te gotowe scenariusze. Zamiast dostosować oczekiwania, często nieświadomie próbujemy przekształcić rzeczywistość, aby pasowała do naszych wewnętrznych narracji. To prowadzi do frustracji, rozczarowań, a czasami nawet do konfliktów.

Dysfunkcyjne wzorce komunikacji rodzą się tam, gdzie przekonania i oczekiwania kolidują nie tylko z rzeczywistością, ale także z przekonaniami i oczekiwaniami innych. To, co dla jednej osoby jest wyrazem troski, dla drugiej może być interpretowane jako kontrola lub ingerencja. W ten sposób nawet najlepiej intencjonalne słowa mogą być źródłem nieporozumień.

Mimo wszystko każda nieudana próba komunikacji niesie ze sobą możliwość nauki i rozwoju. Zamiast traktować ją jako potwierdzenie negatywnych schematów, możemy spojrzeć na nią z ciekawością. Pytanie "Czego mogę się z tego nauczyć?" staje się możliwością do odblokowania nowych perspektyw na siebie i innych.

Zrozumienie, że za każdym negatywnym schematem kryje się głębsza historia, pozwala nam patrzeć na siebie i innych z większą empatią. To, co na początku wydaje się być barierą, może przekształcić się w most łączący ludzkie doświadczenia. Każde nasze przekonanie i oczekiwanie, jakkolwiek głęboko zakorzenione, jest elastyczne. Możemy nauczyć się je modyfikować i dopasowywać do zmieniających się okoliczności. Warto jednak podkreślić, że zmiana dysfunkcyjnych wzorców komunikacji nie oznacza, że musimy całkowicie zrezygnować z naszych przekonań i oczekiwań. Wręcz przeciwnie, chodzi o to, aby nauczyć się ich zdrowego balansu, umiejętności dostosowywania ich do rzeczywistości, w której żyjemy, i ludzi, z którymi się komunikujemy.

Jak w takim razie można pracować nad tymi aspektami?

• Pierwszym krokiem na tej drodze jest aktywne słuchanie, czyli angażowanie się w to, co druga osoba mówi, bez próby oceny czy przerwania. To sztuka bycia obecnym, z całą uwagą skupioną na rozmówcy, starając się zrozumieć nie tylko słowa, ale i emocje, które za nimi stoją. W ten sposób tworzy się przestrzeń, w której każdy czuje się słyszany i rozumiany, co jest fundamentem do rozwiązywania konfliktów.

• Kolejną techniką jest asertywna komunikacja, czyli zdolność do wyrażania własnych myśli i uczuć w sposób bezpośredni, ale jednocześnie szanujący granice innych. Asertywność to złoty środek między agresją a uległością, pozwalający na wyrażenie siebie bez naruszania poczucia wartości drugiej osoby. W praktyce oznacza to używanie komunikatów „ja”, które pozwalają mówić o własnych potrzebach i uczuciach, zamiast oskarżać lub krytykować drugą stronę.

• Istotnym elementem jest także empatia, zdolność do wczuwania się w emocje drugiej osoby, do spojrzenia na świat jej oczami. Empatia w komunikacji pozwala na zrozumienie perspektywy innej osoby i, co za tym idzie, lepsze adresowanie jej potrzeb i obaw. Empatia nie oznacza zgody, ale zrozumienie – różnica subtelna, lecz fundamentalna.

• Negocjacje i mediacje to kolejne elementy, które mogą odgrywać kluczową rolę w łagodzeniu konfliktów. Polegają one na szukaniu rozwiązań, które są akceptowalne dla obu stron, zamiast dążenia do wygranej za wszelką cenę. To proces, w którym obie strony pracują razem, aby znaleźć kompromis, który respektuje potrzeby i granice każdego. Jest to forma komunikacji, która wymaga otwartości, elastyczności i gotowości do współpracy.

• Feedback, czyli zwrot informacji, jest również niezbędnym elementem efektywnej komunikacji. Jednak aby był on konstruktywny, musi być przekazywany w sposób, który nie zagraża poczuciu własnej wartości drugiej osoby. Oznacza to unikanie krytyki i koncentrację na konkretnych zachowaniach, które można zmienić, zawsze z uwzględnieniem uczuć i potrzeb rozmówcy.

• Jednym z kluczowych aspektów jest również umiejętność zadawania otwartych pytań, które zachęcają do dialogu, zamiast zamykać rozmowę. Otwarte pytania pozwalają na głębsze eksplorowanie tematu, dając drugiej stronie przestrzeń na wyrażenie swoich myśli i uczuć. To technika, która przekształca komunikację w odkrywanie drugiej osoby, a nie przesłuchanie.

• Wśród technik poprawy komunikacji ważne miejsce zajmuje również jasne definiowanie problemów. Zamiast mówić ogólnikowo o „złym zachowaniu”, warto wskazać konkretne sytuacje, które nas zaniepokoiły. Taka precyzja pomaga uniknąć nieporozumień i skupić się na rozwiązaniach, zamiast na wyciąganiu wzajemnych pretensji.

Praktyka tych technik może przynieść znaczące zmiany w naszym życiu. Poprawa komunikacji nie tylko łagodzi konflikty, ale także zwiększa naszą zdolność do budowania głębokich, satysfakcjonujących relacji z innymi. To, co na początku może wydawać się trudnym zadaniem, z czasem staje się naturalną częścią naszej interakcji z otoczeniem.

Kiedy praca i zaangażowanie nie dają zamierzonych efektów..

Czasem jednak, mimo starań, pracy nad komunikacją i nad schematami, po prostu związek nie wychodzi i przychodzi rozczarowanie.

Częściowo jest to naturalna konsekwencja poznawania drugiej osoby „z bliska”, w jej pełnej, ludzkiej kompleksowości. Częściowo wynika z konfrontacji z własnymi, często nieświadomymi, oczekiwaniami i przekonaniami na temat tego, jak „powinna” wyglądać miłość, ponieważ raz to schematy, a dwa to nasze realne potrzeby i preferencje, które najzwyczajniej w świecie mogą być czasem niespełnione.

Jednak to może być również okazją do głębszego poznania siebie i drugiej osoby. To szansa na odkrycie, że prawdziwa miłość nie opiera się na idealizacji, lecz na akceptacji – zarówno własnych niedoskonałości, jak i niedoskonałości partnera. W tym kontekście rozczarowanie może być początkiem bardziej dojrzałej, głębszej fazy związku, w której miłość nie jest już tylko uczuciem, lecz decyzją – decyzją o byciu razem, mimo wszystko.

Strategie terapeutyczne dla osób z trudnościami emocjonalnymi i relacyjnymi

Istnieje wiele przykładów skutecznych interwencji terapeutycznych, które przynoszą znaczącą zmianę w życiu osób borykających się z problemami emocjonalnymi i relacyjnymi.

• Jednym z takich przykładów jest technika przeciwdziałania unikaniu, która zachęca osoby do stopniowego eksponowania się na sytuacje wywołujące lęk lub dyskomfort, w kontrolowanym i bezpiecznym środowisku. Ta metoda, oparta na koncepcjach terapii poznawczo-behawioralnej, pozwala na zrewidowanie negatywnych przekonań i uczy, że trudne sytuacje są często mniej groźne, niż się wydawało, co prowadzi do zmniejszenia lęku i unikania.

• Innym przykładem jest praca z wewnętrznym dialogiem w terapii schematów, która pozwala klientom na identyfikację i zmianę samokrytycznych lub destrukcyjnych myśli. Poprzez techniki takie jak dialogi dwugłosowe, klienci uczą się zastępować krytyczne wewnętrzne głosy bardziej wspierającymi i akceptującymi komunikatami, co wzmacnia ich poczucie własnej wartości i zmniejsza wpływ negatywnych schematów na ich życie.

• Znaczącą rolę odgrywa także praca z emocjami, która pozwala na głębsze zrozumienie i przetwarzanie trudnych uczuć. Techniki takie jak uwaga skupiona na doświadczaniu emocji w ciele, czy techniki ekspresji emocjonalnej, takie jak sztuka czy pisanie, umożliwiają wyrażenie i przetworzenie emocji, które mogły być długo tłumione lub ignorowane.

• Nie można też pominąć znaczenia terapii grupowej, która oferuje unikalne możliwości doświadczania wsparcia, zrozumienia i feedbacku od innych osób borykających się z podobnymi problemami. W bezpiecznej przestrzeni grupy, uczestnicy uczą się nowych sposobów komunikacji, radzenia sobie z konfliktami i budowania relacji, co jest nieocenioną pomocą w procesie zmiany.

• Jedną z fundamentalnych praktyk jest również uważność, która uczy nas obserwowania naszych myśli i emocji bez osądzania. To podejście pozwala nam zauważyć i zaakceptować nasze uczucia związane z krzywdą, nie utożsamiając się z nimi całkowicie. Dzięki uważności możemy dostrzec, że nasze bóle i zranienia są tylko częścią naszego doświadczenia, a nie całym naszym istnieniem. Ta praktyka daje nam przestrzeń do zrozumienia, że możliwe jest przejście przez ból bez utrzymywania go i karmienia niekończącym się cyklem negatywnych emocji.

• Kolejną techniką jest pisanie listów, które nigdy nie zostaną wysłane. To forma terapeutycznego wyrażania uczuć, która pozwala na szczere i otwarte przedstawienie własnych doświadczeń, zranień, ale również pragnień dotyczących przebaczenia. Przez tę praktykę możemy uświadomić sobie głębię naszych emocji i lepiej zrozumieć, co naprawdę czujemy. Jest to krok w kierunku uwalniania się od ciężaru przeszłości, pozwalając na głębszą refleksję nad przeżytymi doświadczeniami.

• Praktyka wyrażania wdzięczności jest również nieocenionym narzędziem wspierającym. Skupienie się na pozytywnych aspektach naszego życia i relacji, nawet tych najmniejszych, może przynieść ulgę w bólu i zmienić naszą perspektywę. Prowadzi to do zrozumienia, że pomimo krzywd, życie oferuje także dobro, miłość i piękno, które zasługują na naszą uwagę i wdzięczność.

W tym procesie kluczową rolę odgrywa również współpraca między pacjentem a psychoterapeutą – relacja oparta na zaufaniu, otwartości i wspólnym zrozumieniu celów terapii. Jest to partnerstwo, w ramach którego pacjent jest wspierany w swojej podróży do samorozumienia i zmiany, a psychoterapeuta pełni rolę przewodnika, oferując swoją wiedzę, empatię i profesjonalne narzędzia.

Te interwencje pokazują, jak wielowymiarowy jest proces terapeutyczny – obejmuje on zarówno pracę nad myślami i przekonaniami, jak i nad emocjami oraz zachowaniami. Taka kompleksowa praca umożliwia osiągnięcie głębokiej i trwałej zmiany, która nie ogranicza się tylko do powierzchownych symptomów, ale dotyka rdzenia problemów i przyczynia się do ogólnego dobrostanu.

Sygnały ostrzegawcze przed eskalacją konfliktów

W procesie budowania i utrzymywania zdrowych relacji kluczową umiejętnością jest wczesne rozpoznawanie znaków ostrzegawczych, które mogą sygnalizować eskalację konfliktu.

To właśnie te pierwsze sygnały, często subtelne i łatwe do przeoczenia, mogą być decydujące w zapobieganiu głębszym nieporozumieniom.

• Pierwszym z takich znaków może być zmiana w komunikacji. Gdy zauważamy, że rozmowy z partnerem stają się krótsze, mniej otwarte lub gdy częściej dochodzi do nieporozumień, może to być wczesne ostrzeżenie. Zmiany w tonie głosu, unikanie kontaktu wzrokowego, czy nawet niewielkie zmiany w języku ciała, mogą wskazywać na narastające napięcie.

• Innym sygnałem jest szybkie przeradzanie się rozmów w wymianę oskarżeń lub gdy każda próba poruszenia trudnego tematu kończy się kłótnią. Takie zachowania, zarówno z naszej strony, jak i ze strony naszego partnera, blokują możliwość konstruktywnego dialogu i zrozumienia. Gdy drobne nieporozumienia zaczynają prowadzić do poważniejszych kłótni lub gdy te same kwestie powracają regularnie, może to wskazywać na głębsze problemy w relacji, które wymagają uwagi.

• Zmiany w emocjonalnym zaangażowaniu również mogą sygnalizować problemy. Jeśli zauważymy, że partner wycofuje się emocjonalnie, jest mniej chętny do dzielenia się swoimi myślami i uczuciami, lub gdy my sami czujemy się coraz bardziej zdystansowani, może to oznaczać, że konflikt zaczyna wywierać wpływ na głębsze warstwy związku.

Rozpoznawanie tych wczesnych znaków ostrzegawczych wymaga od nas bycia uważnym i obecnym w relacji. Wymaga również otwartości na komunikację i gotowości do pracy nad rozwiązaniem problemów, zanim te przerodzą się w poważniejsze konflikty.

Ważne jest, aby pamiętać, że każdy z tych sygnałów to okazja do zatrzymania i refleksji nad kierunkiem, w którym zmierza nasza relacja. To moment, by zadać sobie pytanie, co możemy zrobić, aby zapobiec dalszej eskalacji, i jak możemy wspólnie pracować nad rozwiązaniem problemów. Często, wczesna interwencja i otwarta rozmowa mogą pomóc w zrozumieniu źródeł napięć i znalezieniu drogi do ich rozwiązania, wzmacniając tym samym nasz związek.

Budowanie wspólnych, pozytywnych doświadczeń

• Wspólne hobby, podróże czy inne aktywności, które sprawiają obu partnerom przyjemność, wzmacniają więź i tworzą rezerwuar pozytywnych emocji, do którego można sięgać w trudnych chwilach. Takie doświadczenia działają jak przeciwciała dla trudnych momentów, które pojawiają się przecież w każdym związku.

• Rozwijanie empatii i wzajemnego zrozumienia to kolejny kluczowy element. Staranie się spojrzeć na świat oczami partnera, zrozumienie jego motywacji, uczuć i reakcji pomaga w budowaniu głębszego połączenia i zrozumienia, co jest niezbędne dla odporności związku.

• Praktykowanie wdzięczności jest również ważne. Regularne wyrażanie wdzięczności za partnera i za to, co dobrego wnosi do związku, pomaga skupić się na pozytywnych aspektach relacji.

• Wreszcie, kluczowe jest utrzymanie równowagi między bliskością a niezależnością. Odporny związek to taki, w którym obie strony czują się wolne do rozwijania się indywidualnie, jednocześnie będąc zaangażowanymi w życie wspólne. Daje to poczucie pełni i zadowolenia z życia, co przekłada się na większą stabilność relacji.

Wspólne wartości i cele tworzą solidną podstawę dla każdego związku, ponieważ zapewniają zgodność w istotnych obszarach życia. Dzięki nim partnerzy mogą lepiej zrozumieć siebie nawzajem i wspierać się w dążeniu do wspólnych aspiracji. Nie chodzi tutaj wyłącznie o duże cele życiowe, ale również o codzienne praktyki i decyzje, które są odzwierciedleniem tych wartości. Gdy obie strony dążą do podobnych rzeczy, łatwiej jest im podejmować decyzje, rozwiązywać konflikty i planować przyszłość.

Podsumowanie

Budowanie trwałych, zdrowych związków to proces wymagający zaangażowania, zrozumienia i ciągłej pracy zarówno nad sobą, jak i nad relacją z partnerem. 

Kluczowe wnioski i strategie, które mogą pomóc w pielęgnowaniu takich związków, obejmują otwartą i uczciwą komunikację, wspólne cele i wartości, a także umiejętność zarządzania konfliktami i różnicami między sobą. Ważne jest, aby pamiętać, że zdrowe relacje nie są wolne od problemów, ale cechuje je zdolność do konstruktywnego rozwiązywania trudności, przy jednoczesnym wzmacnianiu więzi między partnerami.

Dalszy rozwój osobisty i jako pary jest niezbędny dla utrzymania dynamiki związku i zapobiegania stagnacji. Wyznaczanie nowych celów, wspólne projekty oraz dążenie do osobistego rozwoju mogą wnieść nową energię do relacji i zapewnić poczucie wspólnego kierunku. Trwałe, zdrowe związki wymagają więcej niż początkowego zauroczenia czy wspólnych interesów. Są wynikiem świadomej decyzji o zaangażowaniu, pracy i wzajemnym szacunku.

Bibliografia:

Young, J., Klosko, J., & Weishaar, M. (2014). Terapia schematów. Przewodnik praktyka. GWP.

Rostowska T., Małżeństwo, rodzina, praca a jakość życia, Kraków 2008.