Czy choroby psychiczne są dziedziczne? Czy dzieci niepoddane niewłaściwym zachowaniom rodzica i tak mogą zmagać się z psychiką?
Niepokój

Justyna Czerniawska (Karkus)
Choroby takie jak mitomania, kleptomania, zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych, zaburzenia preferencji seksualnych czy transseksualność (które chorobą samo w sobie nie jest), mogą mieć pewien składnik dziedziczności, ale nie są one dziedziczone w sposób jednoznaczny. Dziedziczność w przypadku wielu zaburzeń psychicznych jest wynikiem skomplikowanych interakcji między genetyką a czynnikami środowiskowymi.
W przypadku zachowań niewłaściwych, takich jak mitomania i kleptomania, również można zaobserwować pewne tendencje rodzinne, ale to, czy dziecko będzie narażone na te problemy, zależy od wielu czynników, w tym od sposobu wychowania, środowiska, w którym dorasta, oraz ewentualnych traum czy stresujących sytuacji.
Jeśli dziecko nie widziało niewłaściwych zachowań ojca, nie oznacza to, że jest wolne od ryzyka. Genetyka i czynniki środowiskowe nadal mogą wpływać na ryzyko rozwoju zaburzeń psychicznych. Jednak odpowiednie wsparcie rodziny, wczesna interwencja i zdrowy rozwój emocjonalny mogą pomóc w zminimalizowaniu tych ryzyk.

Patrycja Kozłowska
Różne zaburzenia psychiczne mają różnoraką etiologię. Większość zaburzeń ma wielorakie podłoże. Zaburzenia osobowości i zachowania są silnie powiązane z temperamentem i zdecydowanie są silnie uwarunkowane biologicznie. Jednak samo podłoże genetyczne nie jest ani wystarczające, ani konieczne by dane zaburzenie wystąpiło.

Monika Wróbel-Rojek
Dzień dobry,
odpowiadając na pytanie - tak, choroby psychiczne mogą być dziedziczone. Jednak dużą rolę pełnią jeszcze oprócz biologii, uwarunkowania środowiskowe- w jakim systemie żyło dziecko, jak wpływał on na jego rozwój. Nie ma też jednoznacznej odpowiedzi, jak bardzo geny wpływają na pojawienie się danej choroby czy zaburzenia. Najczęściej powody nie są jednoznaczne, a jest to suma czynników: genetyki, środowiska w jakim dana osoba się wychowywała, temperamentu jednostki. Nie da się odpowiedzieć z pewnością, że dziecko, które wyrastało w sprzyjającym środowisku, ale obciążane genetycznie w przyszłości nie doświadczy trudności natury psychicznej. Na pewno uniknięcie trudnych zachowań ojca, wpłynęło pozytywnie na dobrostan dziecka.
Jeśli obserwuje Pan/Pani u siebie niepokojące myśli, zachowania lub przeżywa trudne emocje, które utrudniają funkcjonowanie, warto skonsultować to ze specjalistą.
Pozdrawiam serdecznie,
Monika Wróbel-Rojek
Psycholog, psychoterapeutka CBT

Nadal nie znasz odpowiedzi na nurtujące Cię kwestie?
Umów się na wizytę do jednego z naszych Specjalistów!
Dobierz psychologaZobacz podobne
Mam trudności z regularnym snem. A dokładniej z kładzeniem się spać o "normalnej" godzinie, bo nie chcę, żeby dzień się kończył i tylko to przeciągam.
Jestem osobą młodą, ale bez dzieci. Pracuję standardowo 7-15. Wracam z pracy i idę z psami na spacer. Po południu nie mam na nic siły ani chęci. Czasami zdarzy mi się popołudniowa drzemka, ale staram się ich unikać, żeby nie zaburzać snu. Natomiast jak nie śpię to i tak nie robię nic konkretnego - zazwyczaj jest to scrollowanie social mediów, bo na nic innego nie mam siły. Książka wymaga skupienia, a siłowni czy innych takich zajęć nie lubię i nie mam sił. Jedynie spacery. Minie kilka godzin aż trochę "odsapnę" i wtedy mam większe chęci i siły. Ogólnie zaczynam prowadzić jakieś życie dopiero po 19. Często zanim skończę (np sprzątać albo coś obejrzeć lub poczytać) to jest godzina 21/22. Wtedy sobie jeszcze muszę odsapnąć. Potem spacer z psami. Zanim zrobie sobie jedzenie do pracy oraz się wykąpię to zazwyczaj jest 23/24. Mimo że wiem, że jest późno i prawdopodobnie się nie wyśpię do pracy to jeszcze scrolluję social media. I ogólnie jest mi szkoda tego czasu tuż po pracy, który nie jest wykorzystany - tak naprawdę ani na odpoczynek, ani na hobby, ani na nic produktywnego w domu. A wieczorem maksymalnie opóźniam to kiedy się położę, bo nie chcę, żeby ten dzień się kończył. I nie chcę znów zaczynać nowego i odhaczać wszystkich obowiązków. Nie wiem jak zapanować nad planem dnia.
Coraz częściej zauważam, że moja córka naprawdę boi się chodzić do szkoły, co mnie martwi. Każdego ranka ten lęk wydaje się rosnąć, a próby uspokojenia pomagają tylko na krótko.
Rozmawiałam z dzieckiem o jej uczuciach i obawach, ale często się wycofuje albo mówi, że nie wie dokładnie, co ją przeraża. Czy ktoś mógłby mi polecić metody, które pozwolą mi lepiej zrozumieć te lęki? Czy warto porozmawiać o tym z nauczycielem? Co mu powiedzieć?
Zosia ma koleżanki, nawet jedną najlepszą, więc to raczej nie w tym problem.
Jak pomóc jej odzyskać pewność siebie, by przestała płakać?
Chcę ją wspierać, ale też nie przygnieść opiekuńczością.
Będę wdzięczna za każdą radę i wskazówkę.
Czasami mam wrażenie, że mój strach przed porażką dosłownie rządzi moim życiem. Nawet proste rzeczy, które nie powinny być wielkim wyzwaniem, wywołują we mnie taki lęk, że najchętniej bym się w ogóle za nie nie zabierał. Zamiast działać, analizuję wszystko sto razy, wyobrażając sobie, co może pójść nie tak.
I często kończy się na tym, że w ogóle nie próbuję, bo lepiej się wycofać, niż poczuć tę porażkę na własnej skórze.
To jest naprawdę męczące, bo czuję, że przez ten lęk stoję w miejscu, a nawet cofam się w życiu. Nie tylko w pracy, gdzie boję się podejmować decyzje czy zgłaszać pomysły, ale też w codziennych sytuacjach – relacje z ludźmi, próbowanie nowych rzeczy, wszystko wydaje się jakimś wielkim ryzykiem. I to mnie totalnie wykańcza, bo wiem, że tak nie da się żyć, a jednak ciężko mi to zmienić.
Nie wiem, czy to normalne, że takie myśli potrafią aż tak przejąć kontrolę, ale czuję, że potrzebuję jakiegoś narzędzia, żeby to ogarnąć. Jak zacząć działać, nawet jeśli coś nie jest idealne albo może się nie udać? Chciałbym odzyskać pewność siebie, poczuć, że mam wpływ na swoje życie i mogę coś osiągnąć, zamiast ciągle uciekać przed wyzwaniami.
Boję się bardzo zakażenia hiv. Widzę je na każdym kroku.
Co chwilę muszę myć ręce. Zastanawiam się, czy w restauracji, czy ktoś, kto robi jedzenie, nie mam ran na dłoniach.
Czy jak czegoś dotknę na ulicy, czy tam nie było krwi.
Ogólnie ostatnio nie potrafię się odprężyć. Co chwilę mnie męczy jakaś myśl, a co jak…