Ataki paniki - jakie są przyczyny, objawy i dlaczego warto szukać pomocy?

Jakie są objawy lęku napadowego?

Lęk napadowy charakteryzuje się szeregiem intensywnych objawów, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Napady lęku zazwyczaj trwają od kilku minut do pół godziny, choć w niektórych przypadkach mogą utrzymywać się nawet kilka dni, w zmiennym nasileniu. W tym czasie osoba doświadcza silnego poczucia zagrożenia i niepokoju, któremu towarzyszy szereg reakcji fizjologicznych. Oto najczęstsze objawy:

Kołatanie serca

Nagłe, przyspieszone bicie serca lub uczucie silnego bicia, często interpretowane jako objaw zawału. Wiele osób zgłasza się wtedy na pogotowie, gdzie badania nie wykazują nic niepokojącego.

Duszność lub trudności w oddychaniu

Poczucie braku powietrza, dławienia się lub niemożność złapania głębokiego oddechu. W związku z tym pojawiają się bardzo szybkie, małe oddechy, które wymagają skupienia, by móc je uspokoić.

Zawroty głowy lub uczucie omdlenia/ rzeczywiste omdlenia

Nagłe oszołomienie, wrażenie, że można stracić przytomność. Mogą pojawić się 'plamki przed oczami'. Warto wtedy usiąść, nawet jeżeli miałaby być to podłoga czy trawnik. Czasem, ze względu na szczególnie nierówny oddech i duszność, może dochodzić do omdleń.

Drżenie lub trzęsienie się

Niekontrolowane drżenie rąk, nóg lub całego ciała, często nasilające poczucie lęku. Mogą temu towarzyszyć tzw. dreszcze lub przeciwnie - poczucie gorąca.

Mdłości

Mogą pojawić się mdłości, które u niektórych osób jeszcze bardziej wzmagają poczucie lęku. Warto skupić się wtedy na oddychaniu przez nos.

Jak lęk napadowy wpływa na codzienne życie?

Lęk napadowy może ograniczać funkcjonowanie w codziennych sytuacjach. Osoby doświadczające napadów często zaczynają unikać miejsc lub czynności, które kojarzą im się z poprzednimi atakami, co prowadzi do wycofania z życia społecznego i zawodowego. Z czasem może rozwinąć się tzw. lęk antycypacyjny, czyli stały niepokój przed kolejnym napadem, który dodatkowo nasila objawy i utrudnia normalne funkcjonowanie.

Długotrwałe zmaganie się z lękiem napadowym może prowadzić do obniżenia jakości życia, problemów w relacjach z bliskimi oraz trudności w pracy czy nauce. Osoby dotknięte tym zaburzeniem mogą całkowicie wycofać się z aktywności poza domem, co sprzyja rozwojowi agorafobii i izolacji społecznej.

Co robić, gdy doświadczasz napadu lęku?

Jest parę technik, które mogą pomóc Ci w uspokojeniu, podczas doświadczania lęku napadowego. Warto zapisać je sobie w telefonie lub na kartce w portfelu, by mieć do nich łatwy dostęp, szczególnie, gdy podczas napadu pamięć i skupienie mogą być niedostępne dla Ciebie.

Najważniejsze jest uświadomienie sobie, że doświadczasz napadu lęku, czyli że:

- nie doświadczasz zawału serca,

- jeśli napad dotyka Cię w sytuacji dnia codziennego - nic rzeczywistego nie zagraża Twojemu życiu,

- jesteś w stanie sobie poradzić.

Pomyśl zawczasu, jakie są najwcześniejsze objawy, które zwiastują u Ciebie napad. Być może robi Ci się słabo? Czujesz, że jest tak duszno, że nie możesz oddychać? Rozpoznanie objawów zwiastujących sprawia, że możesz pomóc sobie, zanim napad pojawi się w całości. Pamiętaj, że nawet jeśli zastosujesz poniższe metody już na wczesnym etapie napadu, ale wciąż doświadczysz go w pełnej jego sile - nic złego się nie dzieje. Rozpoznanie tego, co Ci pomaga i w jakim momencie możesz to zastosować, może potrwać troszkę czasu i to w porządku.

Usiądź, nawet jeśli miałaby być to podłoga czy trawnik, możesz wyprostować plecy, by ułatwić sobie oddychanie. Jeśli ta pozycja jest dla Ciebie trudna, skieruj głowę w stronę kolan. Możesz zamknąć oczy lub nie - zależnie, z czym czujesz się pewniej. Postaraj się skupić, powtarzając sobie, że jest okej i nic złego się nie dzieje. Jesteś bezpieczny.

Teraz możesz skupić wzrok na jednym - być może dostrzegasz drzewo, budynek, przedmiot. Zauważ, że stoją one w miejscu, nie zmieniają się. Otoczenie jest spokojne i niezmienne.

Jeśli możesz, wymień na głos lub w myślach: trzy zapachy, które czujesz; trzy przedmioty lub kolory, które widzisz; trzy bodźce cielesne, które czujesz (np. t-shirt, który ociera się o ramiona, jedna dłoń dotyka drugą, grzywkę, która dotyka powiek).

Spróbuj wyrównać oddech, np. spowalniając go lub próbując oddychać (powolutku) coraz płycej przez nos. Zauważ, że nie ma możliwości, byś się poddusił czy nie panował nad oddechem - masz go pod swoją kontrolą.

Dzięki powyższym możesz skupić się na 'tu i teraz' i przyjąć napad paniki jako sytuację, która wydarza się, ale masz zasoby, by spokojnie zaakceptować ją i z niej wyjść. Ważne jest własne doświadczenie - zauważenie, która technika Ci pomaga i w którym momencie ataku paniki jest ona dla Ciebie pomocna.

Pamiętaj, że zawsze możesz zwrócić się do kogoś po pomoc, mówiąc, że masz napad paniki i np. potrzebujesz, by ktoś oddychał razem z tobą.