Left Arrowwróć do obszarów pomocy

Nerwica – przyczyny, objawy i metody leczenia

Nerwica stanowi powszechne zaburzenie psychiczne, które potrafi znacznie zakłócić normalny rytm życia. Dowiedz się czym jest, jakie są objawy, jak można ją leczyć i wspierać siebie!

nerwica hero
Explanation default

Czym jest nerwica?

Nerwica stanowi grupę zaburzeń psychicznych, które wyróżniają się głównie nadmierną lękliwością oraz trudnościami w codziennym funkcjonowaniu. Pacjenci zmagający się z tym schorzeniem przeżywają przewlekły stres i mają kłopoty z kontrolowaniem niepokoju, a także często borykają się z somatycznymi dolegliwościami bez podłoża organicznego - czyli objawami fizycznymi, których przyczyn nie znajdujemy w badaniach lekarskich. Stan ten rozpoznaje się zwykle u osób dorosłych oraz w późniejszych fazach dojrzewania, aczkolwiek początkowe oznaki mogą manifestować się już w okresie dzieciństwa. Zgodnie z danymi epidemiologicznymi, nerwica występuje u około 2-4% społeczeństwa. Aktualne analizy pokazują, że kobiety częściej cierpią na to zaburzenie niż mężczyźni, przy czym symptomatologia może różnić się między płciami. Na rozwój schorzenia wpływają zarówno predyspozycje dziedziczne, jak i warunki otoczenia oraz dynamika rodzinna. Znaczna część chorych z nerwicą przeszła w młodości traumatyczne wydarzenia, chroniczny stres lub doświadczyła nieprawidłowych wzorców wychowawczych oraz braku wsparcia emocjonalnego. Osoby cierpiące na to zaburzenie przeżywają uporczywy niepokój i mają poważne problemy z opanowaniem objawów lękowych. Trudno im zachować spokój w sytuacjach stresowych, przez co często unikają wyzwań życiowych, zmieniają swoje plany zawodowe i społeczne. Typowym dla pacjentów z nerwicą jest także tendencja do katastrofizowania, która powoduje, że interpretują oni neutralne sytuacje jako zagrażające lub przewidują najgorsze scenariusze. Ta percepcja zmienia się w zależności od poziomu stresu i samopoczucia, co znacznie wpływa na ich aktywność zawodową i towarzyską.

Jakie są objawy nerwicy?

Nerwica wyróżnia się różnorodnym zakresem symptomów, które poważnie oddziałują na codzienny tryb życia pacjenta zmagającego się z tym schorzeniem. Podstawowe oznaki obejmują:

SYMPTOM_1

Przewlekły lęk i niepokój

Osoby z nerwicą doświadczają uporczywego poczucia zagrożenia i napięcia, które utrzymuje się przez większość dnia.
SYMPTOM_2

Objawy fizyczne

Występują bóle głowy, problemy żołądkowe, zawroty głowy czy kołatania serca mimo braku potwierdzenia chorób fizycznych przez lekarza.
SYMPTOM_3

Nadmierna drażliwość i zmęczenie

Osoby żyjące w nerwicy wykazują zwiększoną wrażliwość na bodźce zewnętrzne - np. głośne dźwięki, światło - oraz chroniczne wyczerpanie psychiczne.
SYMPTOM_4

Zaburzenia koncentracji i pamięci

Utrudnione skupienie uwagi na zadaniach oraz problemy z zapamiętywaniem informacji wpływają na wydajność pracy.
SYMPTOM_5

Unikanie sytuacji stresujących

Tendencja do wycofywania się z wyzwań życiowych prowadzi do ograniczania aktywności społecznej i zawodowej. Preferowane jest ominięcie sytuacji potencjalnie stresujących z racji braku siły i technik do radzenia sobie z nimi.
SYMPTOM_6

Natrętne myśli i obawy

Powtarzające się niepokojące treści myślowe dotyczące przyszłości lub własnego zdrowia dominują w codziennym funkcjonowaniu.

Wpływ na jakość życia

Symptomy nerwicy rzadko występują w izolacji - zazwyczaj nakładają się na siebie, tworząc złożony obraz kliniczny, który znacząco pogarsza komfort życia pacjenta. Osoby z nerwicą często opisują swój stan jako nieustanną walkę z własnymi emocjami i myślami, co prowadzi do wycofania się z aktywności, które wcześniej sprawiały im przyjemność. Ta spirala unikania dodatkowo wzmacnia objawy lękowe, tworząc błędne koło, z którego trudno się wydostać bez odpowiedniej pomocy terapeutycznej. Istotnym aspektem nerwicy jest jej wpływ na relacje międzyludzkie - osoby często izolują się od rodziny i przyjaciół, obawiając się oceny lub niezrozumienia swojego stanu. Problemy z koncentracją i podejmowaniem decyzji mogą również negatywnie wpływać na funkcjonowanie zawodowe, prowadząc do dodatkowego stresu związanego z obawami o stabilność finansową i perspektywy kariery.

Kwestionariusz GAD-7 polega na samoocenie, odpowiadając na 7 pytań dotyczących lęku uogólnionego. Odpowiedzi udzielane są w skali od „wcale” do „niemal codziennie/codziennie”. Wynik wskazuje na nasilenie objawów lękowych, sugerując ewentualne dalsze kroki.

Test Image

Czy wiesz, że nawet do 4% społeczeństwa doświadcza w ciągu życia symptomów nerwicy?

Terapia nerwicy oferuje korzyści takie jak:

    1
  1. Zmniejszenie poziomu lęku i napięcia. Specjalista może wspomóc w rozpoznaniu mechanizmów wyzwalających niepokój oraz przekazać praktyczne techniki jego opanowywania;

  2. 2
  3. Wzmocnienie odporności psychicznej. Leczenie umożliwia lepsze poznanie własnych zasobów mentalnych i słabości, co skutkuje budowaniem stabilności emocjonalnej i poprawą codziennego funkcjonowania;

  4. 3
  5. Odzyskanie kontroli nad codziennością. Terapeuta może wspomóc w przełamaniu wzorców unikania oraz nauczyć strategii skutecznego radzenia sobie ze stresem i podejmowania decyzji.

Depression Statistics

Specjaliści pracujący z osobami zmagającymi się z nerwicą

Przedstawiamy starannie dobraną grupę wykwalifikowanych psychologów i psychoterapeutów, którzy specjalizują się w pomocy pacjentom z zaburzeniami nerwicowymi i wykorzystują potwierdzone naukowo techniki terapeutyczne w leczeniu tego schorzenia.

Sylwia Michalak

Sylwia Michalak

Psycholożka, Psychoterapeutka certyfikowana
Maria Czarnecka-Szepietowska

Maria Czarnecka-Szepietowska

Psycholożka, Psychoterapeutka
Paulina Szczechla

Paulina Szczechla

Psycholożka, Psychoterapeutka
Alicja Zbrońska

Alicja Zbrońska

Psycholożka, Psychoterapeutka
Iwona Dobrzyńska

Iwona Dobrzyńska

Psycholożka, Psychoterapeutka w trakcie szkolenia
Adriana Weremij

Adriana Weremij

Psycholożka, Psychoterapeutka w trakcie szkolenia

Nie wiesz, jak wybrać psychologa?

Skorzystaj z naszego Formularza, który zaproponuje Ci specjalistów na miarę Twoich potrzeb i możliwości.

Najczęstsze pytania dotyczące nerwicy

Zebraliśmy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące zaburzeń nerwicowych, które pomogą lepiej zrozumieć charakter tego schorzenia oraz możliwości uzyskania fachowej pomocy.

Atak nerwicy - co we współczesnym nazewnictwie można przetłumaczyć jako napad paniki - charakteryzuje się nagłym nasileniem objawów lękowych, które może trwać od kilku minut do kilku godzin. Osoba zmagająca się z nerwicą doświadcza intensywnego strachu, kołatania serca, pocenia się, drżenia rąk oraz uczucia duszności lub ucisku w klatce piersiowej. Często towarzyszą temu zawroty głowy, nudności oraz poczucie nierealności otaczającej rzeczywistości.

Podczas ataku osoba może odczuwać silny lęk przed utratą kontroli lub zbliżającą się śmiercią, co dodatkowo wzmaga panikę. Objawy fizyczne są na tyle intensywne, że chorzy często mylą je z zawałem serca lub inną nagłą chorobą somatyczną. Po zakończeniu ataku pozostaje uczucie wyczerpania i obawy przed ponownym wystąpieniem podobnych symptomów.

Osoba cierpiąca na nerwicę wykazuje charakterystyczne wzorce zachowań związane z unikaniem sytuacji potencjalnie stresujących. Może rezygnować z wyjść społecznych, podróży czy nowych wyzwań zawodowych, preferując bezpieczne i przewidywalne środowisko. Chorzy często sprawdzają wielokrotnie te same rzeczy, szukają ciągłego uspokojenia u bliskich lub nadmiernie kontrolują swoje otoczenie.

W relacjach międzyludzkich osoby z nerwicą mogą być nadmiernie ostrożne, unikać konfliktów lub przeciwnie - reagować zbyt emocjonalnie na drobne problemy. Charakterystyczne jest również ciągłe analizowanie swoich objawów, czytanie o chorobach w internecie oraz częste wizyty u różnych specjalistów w poszukiwaniu medycznego wytłumaczenia swoich dolegliwości.

Ciężka postać nerwicy objawia się intensywnymi i uporczywymi symptomami, które poważnie ograniczają codzienne funkcjonowanie. Występuje chroniczny, przeciążający lęk, który towarzyszy niemal każdej aktywności, oraz liczne objawy somatyczne jak bóle głowy, problemy trawienne, bezsenność i chroniczne napięcie mięśniowe. Osoby z nerwicą mogą doświadczać częstych ataków paniki oraz rozwoju fobii, które uniemożliwiają normalne uczestnictwo w życiu społecznym i zawodowym.

Osoby żyjące z ciężką nerwicą całkowicie wycofują się z aktywności zewnętrznych, nie opuszczają domu przez tygodnie lub miesiące, a ich życie koncentruje się wyłącznie wokół kontrolowania objawów i unikania potencjalnych stresorów. Może pojawić się również depresja, myśli samobójcze oraz uzależnienie od leków uspokajających lub alkoholu jako próby samoleczenia nasilających się symptomów.

Nerwica sama w sobie nie wpływa bezpośrednio na długość życia - nie jest chorobą terminalną ani nie powoduje uszkodzeń narządów wewnętrznych. Osoby cierpiące na zaburzenia nerwicowe mogą żyć normalnie długo, pod warunkiem otrzymania odpowiedniego leczenia i wsparcia. Większość osób przy właściwej terapii odzyskuje pełną sprawność i prowadzi satysfakcjonujące życie.

Jednak nieleczona, ciężka nerwica może pośrednio wpływać na stan zdrowia poprzez chroniczny stres, który osłabia układ immunologiczny i zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Dodatkowo, niektórzy mogą sięgać po szkodliwe substancje lub zaniedbywać podstawową opiekę zdrowotną z powodu unikania wizyt lekarskich, co może mieć długoterminowe konsekwencje dla ich kondycji fizycznej.

Nerwicę najczęściej mylą się z chorobami somatycznymi ze względu na liczne objawy fizyczne, które towarzyszą zaburzeniom lękowym. Pacjenci często trafiają najpierw do kardiologów z powodu kołatania serca, do gastroenterologów z problemami trawiennymi lub do neurologów z bólami głowy i zawrotami głowy. Podobne symptomy mogą występować także w nadczynności tarczycy, chorobach serca czy zaburzeniach hormonalnych.

W diagnostyce różnicowej należy również uwzględnić inne zaburzenia psychiczne, takie jak depresję, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne czy zaburzenia somatoforme. Czasami objawy nerwicy mogą przypominać początki schizofrenii lub zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Kluczowe znaczenie ma szczegółowy wywiad psychiatryczny oraz wykluczenie przyczyn organicznych przez odpowiednie badania diagnostyczne.

Masz więcej pytań na temat zaburzeń nerwicowych?

Jeśli masz dodatkowe pytania dotyczące nerwicy, nasz specjalistyczny chat jest dostępny dla Ciebie przez całą dobę. Możesz bezpiecznie i całkowicie anonimowo porozmawiać z naszym systemem, który został opracowany przez ekspertów w dziedzinie psychiatrii, aby dostarczać rzetelnych informacji i wsparcia.

Dodatkowe materiały

Chcesz dowiedzieć się więcej? Sprawdź naszego Bloga, a także Forum Psychologiczne! Znajdziesz tam merytoryczne artykuły, odpowiedzi Specjalistów_ek, praktyczne przykłady i wskazówki oraz wiele inspiracji.

Zmagam się z OCD i silnie zmiennym nastrojem. Myślę, że to ChAD. Trwa to już bardzo długo.
Witam! Mam 21 lat i już od 16 roku życia mam stwierdzoną nerwice lękową, ale do sedna. Zaczęło się około czerwiec, lipiec 2022 roku. Pamiętam, że w tamtym okresie czułam się cudownie, miałam w sobie takiego 'powera', zawsze myślałam, że to dlatego, że wyszłam z toksycznego związku i odżywam na nowo. Nie były to dziwne zachowania, czułam większą pewność siebie itd i wszystko było w porządku. Zaś przyszedł wrzesień i była MASAKRA. Potrafiłam leżeć cały dzień w łóżku i płakać, nie brać kąpieli przez nawet dwa tygodnie i chodzić w tych samych ubraniach. Nie interesowało mnie nic. Byłam ja i swoja udręka i wtedy nie widziałam nic w tym złego... Trwało to dosyć długo, ale w październiku zaczęłam dochodzić do siebie, ale odeszło jedno i przyszło drugie. Zaczęłam mieć natrętne myśli i zachowania, robienie czegoś po parę razy, aby było dobrze w mojej głowie. Typowe zachowania zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. I wtedy też nie wiedziałam co mi dolega i postanowiłam udać się do psychologa. Niestety był to straszny niewypał, Pani chyba myślała, że robię sobie z niej żarty i na koniec wizyty powiedziała coś w stylu ' mam nadzieję, że na następnej wizycie już nie będzie Pani tak robić'. Dokładnie też nie pamiętam, gdyż jak wspomniałam wcześniej, nie był to najlepszy okres. Oczywiście już nigdy nie zjawiłam się w gabinecie tej Pani. I jakoś tak żyłam przez następnie miesiące i się do tego w jakiś sposób przyzwyczaiłam. Z października stał się czerwiec (przez te miesiące nadal dokuczały mi te kompulsje) i zmarła moja babcia. Już od tygodnia wcześniej miałam znowu nawrót tego, co było we wrześniu, takie stany depresyjne. Miesiąc po śmierci babci czułam się jakby nic się nie stało. Wiem, że brzmi to strasznie, ale wtedy nie miałam o tym pojęcia. Byłam pewna, że to już za mną. Wydawałam wtedy dużo pieniędzy, chodziłam na imprezy, koncerty, wyjazdy. Wydawało się to świetne. Nie miałam żadnych zachowań, które były ryzykowne i niebezpieczne, po prostu czułam się zdrowa i szczęśliwa, bardzo szczęśliwa, jakbym cudownie ozdrowiała. I to również sobie trwało przez jakiś czas i znowu bum. Niechęć do życia, płacz, mogę wymieniać, a wymieniać... Powtórka z rozrywki. Po tym złym okresie, tak to nazywam, był okres normalny, czyli żyje nadal z OCD, ale jest stabilnie. Wreszcie zdecydowałam się na psychologa. Drugie podejście. Stało się to w styczniu już tego roku ( opisane wydarzenia dzieją się od czerwiec, lipiec 2022 do teraz, czyli kwiecień 2024). Pierwsza wizyta u psychologa i zdiagnozowano i OCD i nerwica lękowa, z którą już żyje bardzo długo. Również było coś mówione o ChAD, ale raczej to nie miało być to. I zgłosiłam się tam właśnie dlatego, że miałam taki inny dziwny stan, czyli bałam się pójść spać bo wydawało mi się, że dom się spali i potrafiłam nie spać całe noce, żeby czuwać. Wydawało mi się, że widzę jakieś zjawy, duchy i odgłosy, ale nie w głowie tylko np. w pokoju. Teraz sama nie wiem czy moja głowa robiła to specjalnie czy nie.. Bałam się jeździć samochodem, że kogoś potrące i zrobię mu krzywdę oraz miałam dziwne napady złości, nie często, ale coś było. Raz chciałam iść z nożem poprzecinać opony, byle tylko nie jeżdzić samochodem i działo się to w ataku paniki. Nie do końca to pamiętałam i mama mi to pózniej opowiadała.. I zaraz niedługo po tym okresie, jakoś w lutym znowu czułam się dziwnie. Potrafiłam śmiać się z rzeczy, które dla których nawet nie były śmieszne, nie skończyłam mówić jednego i zaczęłam mówić już coś innego, śpiewałam dużo i miałam energie, ale były to krótkie stany około paru minut i trwało około tydzień i gdy skończyłam np się z czegoś śmiać to czułam, że coś jest nie tak, że normalnie się tak nie zachowuje. W tym czasie była myśl o hospitalizacji mnie, do czego nie doszło. Teraz mamy kwiecień, dzisiaj byłam na pierwszej wizycie u psychiatry, która jak mi się zdaje też myśli czy nie jest to choroba afektywna dwubiegunowa, że któryś z tych zdarzeń była to hipomania Zostały przepisane mi leki. Parogen i stabilizator lamotrix. Teraz muszę obserwować, jak się będę czuć i zachowywać. Pewnie nie wszystko opisałam i może wydawać się to straszne o czym zdaje sobie sprawę. Niestety moja głowa nie daje sobie powiedzieć, że naprawdę mogę być chora na ChAD. Cały dzień myślę i jest to dla mnie trudne i jest mi również przykro bo wiem, że nie jestem już tą samą osobą co dwa lata temu. Czuję się strasznie. Nie mam też dużego wsparcia ani nikogo komu mogłabym się wygadać... Boję się jak myślę, że któryś z tych stanów może nawrócić. Nie mam też dużej wiedzy o tej chorobie co również daje mi kolejny powód do stresu. Jeżeli ktoś dotrwał do końca, proszę o rade, cokolwiek. Wiem tez, że nie każdy jest tutaj lekarzem, ale może ma wiedze i wypowie się coś na ten przypadek. Życzę dużo siły każdemu, z czymkolwiek się zmaga!!!!

Bezpłatne konsultacje dla osób z zaburzeniami nerwicowymi

Wychodząc naprzeciw potrzebom pacjentów zmagających się z zaburzeniami nerwicowymi, terapeuci oferują darmowe konsultacje. Rozumiemy, że aspekty finansowe mogą stanowić znaczącą przeszkodę w podjęciu decyzji o rozpoczęciu leczenia, dlatego chcemy ułatwić ten pierwszy, często najbardziej wymagający krok. Niepokój przed pierwszym spotkaniem jest zrozumiały, to przecież nowa sytuacja lub nowy Terapeuta. Jednak warto!

Kiedy warto?

    1
  1. Gdy obserwujesz u siebie lub bliskiej osoby przewlekły lęk i trudności w opanowaniu objawów stresowych.

  2. 2
  3. Kiedy Twoje codzienne funkcjonowanie jest ograniczone przez objawy fizyczne bez przyczyn organicznych.

  4. 3
  5. Jeśli doświadczasz silnego niepokoju i podejmujesz zachowania unikowe, które pogłębiają Twoje problemy.

  6. 4
  7. Gdy masz kłopoty z koncentracją i podejmowaniem decyzji w życiu zawodowym lub prywatnym.

Potrzebujesz bezpłatnej pomocy?

Sprawdź dostępnych terapeutów i umów się na bezpłatną pierwszą konsultację już dziś – zrób ten istotny krok w kierunku poprawy zdrowia psychicznego.

Zobacz również

Kwestionariusz GAD-7 polega na samoocenie, odpowiadając na 7 pytań dotyczących lęku uogólnionego. Odpowiedzi udzielane są w skali od „wcale” do „niemal codziennie/codziennie”. Wynik wskazuje na nasilenie objawów lękowych, sugerując ewentualne dalsze kroki.

Test Image

Bibliografia

    1
  1. Journal of Anxiety Disorders (2023). Pharmacological Treatment of Generalised Anxiety Disorder: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/14737175.2023.2211767

  2. 2
  3. Frontiers in Psychiatry (2023). A systematic review and meta-analysis of neuroticism and anxiety during the COVID-19 pandemic: https://www.frontiersin.org/journals/psychiatry/articles/10.3389/fpsyt.2023.1281268/full

  4. 3
  5. PMC - National Center for Biotechnology Information (2023). Effects of Neuroticism on Differences in Symptom Structure of Life Satisfaction, Depression, and Anxiety Among College Students: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10451887/

  6. 4
  7. PMC - National Center for Biotechnology Information (2023). A Comprehensive Review of the Generalized Anxiety Disorder: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10612137/

  8. 5
  9. PMC - National Center for Biotechnology Information (2023). Recent advances in the understanding and psychological treatment of social anxiety disorder: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10108597/

  10. 6
  11. Cognition and Emotion (2023). Fear and anxiety differ in construal level and scope: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02699931.2023.2184775

Logo twójpsycholog
BadgeCheckIconZweryfikowano treść

TwójPsycholog

Powyższe informacje nie zastępują kontaktu ze specjalistą

Zobacz, którzy specjaliści udostępniają bezpłatne konsultacje psychologiczne i łatwo umów pierwszą wizytę.