Dysleksja - przyczyny, objawy, diagnostyka i wsparcie

Dysleksja jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń uczenia się. Szacuje się, że dotyka od 5% do 20% populacji ogólnej. Badania wskazują, że występuje częściej u chłopców niż u dziewcząt, w proporcji około 2:1 lub 3:1.

Dysleksja ma podłoże genetyczne. Jeśli jedno z rodziców ma dysleksję, istnieje 40-60% szans, że ich dziecko również będzie miało to zaburzenie. Te statystyki podkreślają znaczenie wczesnej diagnozy i interwencji, zwłaszcza w rodzinach, gdzie dysleksja była diagnozowana wcześniej.

Główne objawy dysleksji obejmują problemy z dekodowaniem słów, czyli nazywaniem, wolne lub obniżone tempo czytania, często niepłynne, trudności z rozpoznawaniem i zapamiętywaniem liter oraz problemy z ortografią. Osoby z dysleksją często mają trudności ze słyszeniem fonologicznym, m.in.  identyfikacją dźwięków mowy i kojarzeniem ich z literami i słowami.

Dodatkowo, mogą mieć problemy z zapamiętywaniem sekwencji (np. dni tygodnia, tabliczka mnożenia) oraz z organizacją i planowaniem. Warto podkreślić, że objawy dysleksji mogą się różnić w zależności od osoby i stopnia ich nasilenia, a także zmieniać się wraz z wiekiem oraz zastosowanym wsparciem. Często niektóre z kryteriów diagnostycznych dysleksji pojawiają się w diagnozie innych zaburzeń, stąd ważne jest skonsultowanie powyższych ze specjalistą, np. Psychologiem, pedagogiem, terapeutą lub lekarzem specjalistą.

Dysleksji nie można całkowicie wyleczyć, ponieważ jest to zaburzenie neurologiczne o podłożu genetycznym. Jednak odpowiednie metody terapeutyczne, wsparcie edukacyjne mogą znacząco poprawić umiejętności czytania i pisania oraz ogólne funkcjonowanie osób z tym zaburzeniem.

Kluczowe elementy wsparcia to wczesne rozpoznanie problemu, rozpoczęcie interwencji, specjalistyczne terapie, m.in. Pedagogiczna oraz dostosowanie metod nauczania. Skuteczna terapia wymaga regularności i cierpliwości, a jej efekty są widoczne przy systematycznej pracy i zaangażowaniu terapeuty, dziecka i rodzica. Ważne jest, aby pamiętać, że dysleksja często nie ma związku z inteligencją, a osoby spełniające kryteria dysleksji mogą wykazywać się bardzo dobrą kreatywnością i umiejętnościami w innych dziedzinach

Tak, osoby, które spełniają kryteria dysleksji często są równie inteligentne, jak ich rówieśnicy bez powyższej diagnozy. Diagnoza dysleksji oparta jest nierzadko o badanie inteligencji, które ma na celu potwierdzenie rozwoju intelektualnego według określonych kryteriów/ normy.

Badania wskazują nawet, że odsetek osób z dysleksją wśród osób z wyższą inteligencją jest dwa razy większy niż w ogólnej populacji. Dodatkowo może się to wiązać z wyjątkową kreatywnością, innowacyjnym podejściem do rozwiązywania problemów oraz zdolnościami w dziedzinach takich jak sztuka, nauki ścisłe czy przedsiębiorczość.

Tak, osoba z dysleksją może nauczyć się czytać. Chociaż często proces nauki może być dłuższy i wymagać dodatkowych specjalistycznych metod. Większość uczniów z dysleksją można nauczyć czytać, sukcesywnie z coraz lepszą płynnością i bardziej poprawnie.

Kluczowe jest zastosowanie odpowiednich technik, dopasowanych indywidualnie do potrzeb dziecka. Mogą obejmować podejście multisensoryczne angażujące wzrok, słuch i dotyk, systematyczną naukę liter, sylab i całych słów, wykorzystanie gier i zabaw w procesie nauki, praca nad koncentracją oraz stosowanie specjalistycznych metodologii czytania. Warto pamiętać, że mózg osoby z dysleksją przetwarza informacje inaczej, ale jest w stanie nauczyć się czytać przy odpowiednim wsparciu i metodach nauczania.